5 jun 2025 jun 2025

Lesmateriaal: Observeren en meten van de weersomstandigheden

2025-06-05T10:39:25+02:00

Lesmateriaal: Observeren en meten van de weersomstandigheden

Neus hoog in de lucht!

In deze reeks activiteiten leren de leerlingen hoe hun zintuigen en instrumenten kunnen worden gebruikt om het weer te beschrijven en te meten. Als inleidende activiteit analyseren de leerlingen plaatselijke spreekwoorden over het weer. Vervolgens zullen ze hun zintuigen gebruiken om weerwaarnemingen te doen en te leren hoe ze het weer kunnen beschrijven. Dit lespakket komt uit het gamma van ESA’s educatief materiaal genaamd ‘Teach with Space’, waarbij de leerlingen vergezeld worden van Paxi, de alien die hen mee door het universum leidt.

De leerlingen bouwen ook een klein meteorologisch station en voeren weermetingen uit van regen, windsnelheid en luchttemperatuur.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Mens en maatschappij (mens, tijd, ruimte, bron), Wetenschappen en Techniek (Natuur, techniek), ICT, Sociale vaardigheden (samenwerking), wiskunde

✔️ Partners: UGent Volkssterrenwacht Armand Pien, ESERO Belgium, ESA Education

Inhoud van de bundel 📖

Info over de lesbundel
Samenvatting activiteiten

Inleiding
Activiteit 1: Praten over het weer
Activiteit 2: Het weer aanvoelen
Activiteit 3: Bouw je weerstation
Conclusie

Leerlingenwerkblad
Links
Bijlagen

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Observeren en meten van de weersomstandigheden2025-06-05T10:39:25+02:00
5 jun 2025 jun 2025

Lesmateriaal: infrarood webcam-hack

2025-06-05T10:11:44+02:00

Lesmateriaal: Infrarood Webcam-hack

Infrarood licht gebruiken om de wereld op een nieuwe manier te observeren.

Deze reeks van drie activiteiten zal de leerlingen in staat stellen het elektromagnetische spectrum te begrijpen en infrarode straling waar te nemen door een goedkope webcam aan te passen. Er wordt besproken hoe infraroodstraling kan worden gebruikt om informatie te verkrijgen die met zichtbaar licht niet beschikbaar is. De leerlingen zullen ook satellietbeelden analyseren en zo begrijpen waarom het nuttig is om in infrarood te “zien”.

ESERO Belgium heeft dit pakket aangepast voor Vlaams onderwijs, onder meer door een lijst van Vlaamse eindtermen toe te voegen.

✔️ Niveau: Secundair onderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Aardwetenschappen, biologie, STEM, digitale competenties, duurzaamheid, leercompetenties, ruimtelijk bewustzijn, sociaal-relationele competenties, chemie, fysica, wiskunde,…

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Inhoud van de bundel 📖

Info over het lespakket
Eindtermen
Activiteitenoverzicht

Inleiding
Achtergrond

Activiteit 1: De webcam hacken
Activiteit 2: Objecten bekijken in infrafoor licht
Activiteit 3: Kijken naar de aarde in infrarood licht

Werkblad leerlingen
Links

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: infrarood webcam-hack2025-06-05T10:11:44+02:00
8 apr 2025 apr 2025

Lesmateriaal: ESA – Space for kids

2025-05-19T14:26:34+02:00

Lesmateriaal: Space for kids

“Space for Kids” van het Europese Ruimtevaart Agentschap (ESA) is een website vol materiaal dat kinderen wil warm maken voor de ruimte, met interactieve werkvormen, videos, en informatie over het heelal, de planeten, en de ESA ruimtemissies.

✔️ Niveau: kids

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Lesmateriaal: ESA – Space for kids2025-05-19T14:26:34+02:00
8 apr 2025 apr 2025

Lesmateriaal: ESA teach with space

2025-04-08T14:15:51+02:00

Lesmateriaal: Teach with space

ESA’s Teach with Space collection, developed in collaboration with the European Space Education Resources Office (ESERO) network, is a set of innovative curricular classroom resources that use space as the entry point to run STEM lessons during school hours. These resources include teaching guidelines, student activities, and experiment kits.

✔️ Niveau: Lager en secundair onderwijs

✔️ Vakken/eindtermen:
Basisonderwijs
Mens en maatschappij (Ruimte), Wetenschappen en Techniek (Techniek),…

Secundair onderwijs
Ruimtelijk bewustzijn, STEM, Aardwetenschappen,

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Lesmateriaal: ESA teach with space2025-04-08T14:15:51+02:00
25 mrt 2025 mrt 2025

Lesmateriaal secundair: Banen berekenen

2025-03-26T10:44:29+01:00

Lesmateriaal: banen berekenen 🖩

Bereken de baan van een planeet of komeet met Newton en Kepler

Zelf banen berekenen
Door gebruik te maken van de basiswetten van Newton en Kepler kunnen de leerlingen op eenvoudige manier banen van hemellichamen berekenen in Excel. Naast het lesmateriaal zelf, bieden we observatiegegevens van 3000 verscillende kometen. Als elke leerling de baan van 1 lomeet berekend, dan zullen ze zelf ontdekken dat het verste punt telkens net voorbij Neptunus ligt. Met andere woorden, ze ontdekken zelf de Kuijpergordel!

✔️ Niveau: 2de en 3de graad secundair onderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Fysica, Ruimtelijk bewustzijn, Digitale competenties, STEM

✔️ Partners: ESERO Belgium, Leraar Werner Poets

✔️ Editie: ESERO Belgium 2017 > Vernieuwde editie in 2021

Inhoud van de bundel 📖

Het doel van deze cursus

  • Inleiding
  • Numerieke verificatie van de wetten van Kepler m.b.v. de 2de wet van Newton en de gravitatiewet

Hoe deze cursus gebruiken?

Opbouw van de berekeningsmethode.

❶ Bepalen van de positie op moment T1

❷ Bepalen van de versnelling op moment T1

❸ Bepalen van de snelheid op moment T1

❹ Bepalen van de positie op moment T2

❺ Bepalen van de versnelling op moment T1

❶ Bepalen van een baan van een komeet

❷ Bepalen van de afstand van het aphelium van de komeet tot de zon.

❸ Bepalen van de periode van de komeet

❹ Verifiëren van de eerste wet van Kepler

❺ Verifiëren van de tweede wet van Kepler

❻ Verifiëren van de derde wet van Kepler

Antwoorden op de uitbreidingsvragen

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Bereken zelf de banen van een planeet, een komeet, een asteroïde, of een satelliet in Excel

In deze cursus wordt stap voor stap uitgelegd hoe de leerlingen de berekening van een baan kunnen uitvoeren, op basis van enkele echte observatiegegevens : de afstand tot de zon en de snelheid ten opzichte van de zon in het perihelium (= dichtste punt bij de zon).

Hulpbestanden bij de cursus ‘Banen berekenen’

  • Een blanco Excel werkblad waarin de leerlingen hun berekeningen kunnen maken.
  • Wetenschappelijke waarnemingen van 3000 echte kometen (met dank aan de Koninklijke Sterrenwacht van België).
  • Een Excel werkblad die correct ingevuld is voor de baan van de Aarde.

Lesmateriaal secundair: Banen berekenen2025-03-26T10:44:29+01:00
6 jan 2025 jan 2025

Lesmateriaal: Augmented Reality Sandbox Handleiding

2025-03-26T10:26:53+01:00

Lesmateriaal: Augmented Reality Sandbox Handleiding 🤖

Handleiding om een Augmented reality sandbox te bouwen in je klas en dit te gebruiken als model voor aardobservatie

✔️ Niveau: kleuterklas, lager onderwijs en secundair onderwijs (alle leeftijden)

✔️ Vakken/eindtermen:
Basisonderwijs
Mens en maatschappij (Ruimte), Wetenschappen en Techniek (Techniek),

Secundair onderwijs
Ruimtelijk bewustzijn, STEM, Aardwetenschappen,

✔️ Partners: ESERO Belgium

✔️ Editie: februari 2017

Downloads 👩‍🏫

Lesmateriaal: Augmented Reality Sandbox Handleiding2025-03-26T10:26:53+01:00
6 jan 2025 jan 2025

Lesmateriaal secundair: Voedsel en zuurstof in de ruimte

2025-03-26T10:36:32+01:00

Lesmateriaal secundair: Voedsel en zuurstof in de ruimte 🍿

Klasexperimenten met spirulina : fotosynthetische bacteriën die gebruikt worden in self supporting system MELiSSA om astronauten te voeden op lange ruimtereizen.

✔️ Niveau: 1ste graad secundair onderwijs  (12-15 jaar)

✔️ Vakken/eindtermen: Biologie, chemie, aardrijkskunde

✔️ Partners: ESERO Belgium, SCK- CEN

✔️ Editie: januari 2017

Downloads 👩‍🏫

Lesmateriaal secundair: Voedsel en zuurstof in de ruimte2025-03-26T10:36:32+01:00
9 jul 2024 jul 2024

Lesmateriaal secundair: Ruimteschip aarde

2025-03-26T11:29:17+01:00

Lesmateriaal: Ruimteschip Aarde 🌍

Weer en klimaat hebben veel met elkaar gemeen, maar zijn toch niet hetzelfde. Zo is weer de toestand van de atmosfeer op een bepaald moment, terwijl klimaat een gemiddelde is van de verschillende meteorologische metingen over 30 jaar. In deze les leren de leerlingen eerst het verschil tussen weer en klimaat. Daarna kruipen ze in de huid van meteorologen en verrichten ze zelf weermetingen. Door ook binnen te meten leggen ze de relatie tussen het microklimaat in de klas.

✔️ Niveau: 1ste graad secundair onderwijs (12-14 jaar)

✔️ Vakken/eindtermen: STEM

✔️ Partners: ESERO Belgium, NEMO, ESA, NSO, SPACE EXPO, WNF, ESERO Netherlands

✔️ Editie: augustus 2020

Downloads 👩‍🏫

Lesmateriaal secundair: Ruimteschip aarde2025-03-26T11:29:17+01:00
9 jul 2024 jul 2024

Lesmateriaal secundair: atmosfeer Fysica & chemie

2025-03-26T14:20:58+01:00

Lesmateriaal: Atmosfeer ☄️

Deze reeks presentaties is bedoeld als een inleiding tot de wetenschappen van de atmosfeer. Basiskennis over het gedrag van gassen (i.e. de Universele Gaswet), het concept temperatuur en warmtetransport alsook elektromagnetische straling, atoom- en molecuulbouw en de chemische binding zijn gewenst.

✔️ Niveau: 3de graad secundair onderwijs  (16-18 jaar)

✔️ Vakken/eindtermen: aardrijkskunde, fysica, chemie, geschiedenis

✔️ Partners: Sint-Pieterscollege, ESERO Belgium, ESA

✔️ Editie: augustus 2020

Downloads 👩‍🏫

Lesmateriaal secundair: atmosfeer Fysica & chemie2025-03-26T14:20:58+01:00
9 jul 2024 jul 2024

Lesmateriaal basisonderwijs: het broeikaseffect

2025-03-26T14:25:53+01:00

Lesmateriaal: Het broeikaseffect 🥵

Het stijgen van de zeespiegel, klimaatveranderingen, koolstofdioxide-uitstoot, het zijn termen die leerlingen waarschijnlijk regelmatig hebben gehoord. Die begrippen heb- ben allemaal te maken met het broeikaseffect. Maar vaak wordt niet precies uitgelegd wat ze betekenen. In deze les onderzoeken de leerlingen de begrippen en leren ze wat het broeikaseffect is.

✔️ Niveau: 3de graad basisonderwijs (10-12 jaar)

✔️ Vakken/eindtermen: Wetenschappen en techniek (Natuur, Techniek), Wiskunde (Meten)

✔️ Partners: ESERO Netherlands, ESERO Belgium, KNMI, NEMO science center, ESA

✔️ Editie: juni 2020

Downloads 👩‍🏫

Lesmateriaal basisonderwijs: het broeikaseffect2025-03-26T14:25:53+01:00
Go to Top