5 nov 2024 nov 2024

Paxi video’s

2025-01-13T16:18:50+01:00

Lesmateriaal: PAXI in de ruimte

Paxi is een ontdekkingsreiziger van een andere planeet. De alien heeft het ruimteschip in een baan om de aarde geparkeerd en is met een parachute naar de aarde gekomen om ons te ontmoeten: de mensheid. Ontdek alle avonturen van Paxi in onderstaande video’s en lees de rest van het Paxi verhaal via deze link.

✔️ Niveau: lager onderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: STEM

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA education, European Space Agency

PAXI filmpjes 🎬

Rosetta filmpjes 🎬

In het Engels

Paxi video’s2025-01-13T16:18:50+01:00
8 okt 2024 okt 2024

Climate Detectives: Thema Biodiversiteit

2025-01-13T16:28:50+01:00

Coming soon!

Climate Detectives: Thema Biodiversiteit (video’s)

Biodiversiteit en klimaat: een wederzijdse afhankelijkheid. Biodiversiteit en klimaat zijn nauw met elkaar verbonden. Ze beïnvloeden elkaar op verschillende manieren en daarom is het ook een perfect onderzoeksthema voor jouw project voor Climate Detectives.

Voor de eerste fase van je onderzoek stel je een onderzoeksvraag op. Kies je voor het thema ‘Biodiversiteit’, dan formuleer je dus een concrete vraag hierover waarrond je je onderzoek opbouwt.

Voor dit thema, biodiversiteit, schakelden we een expert in die jou en je team alvast inleidt in het onderwerp in het algemeen. Bekijk dus zeker de onderstaande video voor extra info en inspiratie. Succes!

✔️ Niveau: lager en secundair onderwijs

✔️ Vakken/eindtermen:

Basisonderwijs
Mens en maatschappij (mens, tijd, ruimte, bron), Wetenschappen en Techniek (Natuur, techniek), ICT, Sociale vaardigheden (samenwerking,

Secundair onderwijs
aardwetenschappen, biologie, STEM, Digitale competenties, duurzaamheid, leercompetenties, ruimtelijk bewustzijn, Sociaal-relationele competenties, chemie, fysica, wiskunde,

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA

Introductie over biodiversiteit

coming soon!

coming soon!

coming soon!

Climate Detectives: Thema Biodiversiteit2025-01-13T16:28:50+01:00
8 okt 2024 okt 2024

Climate Detectives: Thema Neerslagpatronen

2025-01-13T16:30:12+01:00

Coming soon!

Climate Detectives: Thema Neerslagpatronen (video’s)

Neerslagpatronen en klimaat: een nauwe band. Klimaatverandering heeft een directe invloed op onze neerslagpatronen. Door de opwarming van de aarde verandert de waterkringloop, wat allerlei gevolgen met zich meebrengt. Daarom is het ook een perfect onderzoeksthema voor jouw project voor Climate Detectives.

Voor de eerste fase van je onderzoek stel je een onderzoeksvraag op. Kies je voor het thema ‘Neerslagpatronen’, dan formuleer je dus een concrete vraag hierover waarrond je je onderzoek opbouwt.

Voor dit thema, neerslagpatronen, schakelden we een expert van het KMI in die jou en je team alvast inleidt in het onderwerp in het algemeen. Bekijk dus zeker de onderstaande video voor extra info en inspiratie. Succes!

✔️ Niveau: lager en secundair onderwijs

✔️ Vakken/eindtermen:

Basisonderwijs
Mens en maatschappij (mens, tijd, ruimte, bron), Wetenschappen en Techniek (Natuur, techniek), ICT, Sociale vaardigheden (samenwerking)

Secundair onderwijs
aardwetenschappen, biologie, STEM, Digitale competenties, duurzaamheid, leercompetenties, ruimtelijk bewustzijn, Sociaal-relationele competenties, chemie, fysica, wiskunde,

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA

Introductie over neerslagpatronen

coming soon!

coming soon!

coming soon!

Climate Detectives: Thema Neerslagpatronen2025-01-13T16:30:12+01:00
7 okt 2024 okt 2024

Climate Detectives: Thema Natuurbranden

2025-01-13T16:31:09+01:00

Coming soon!

Climate Detectives: Thema Natuurbranden (video’s)

Klimaatverandering en natuurbranden: een gevaarlijke combinatie. Klimaatverandering zorgt ervoor dat extreme weersomstandigheden zoals hittegolven, droogte en harde wind vaker voorkomen. Deze omstandigheden creëren ideale omstandigheden voor het ontstaan en verspreiden van natuurbranden. Daarom is het ook een perfect onderzoeksthema voor jouw project voor Climate Detectives.

Voor de eerste fase van je onderzoek stel je een onderzoeksvraag op. Kies je voor het thema ‘Natuurbranden’, dan formuleer je dus een concrete vraag hierover waarrond je je onderzoek opbouwt.

Voor dit thema, natuurbranden, schakelden we een expert in die jou en je team alvast inleidt in het onderwerp in het algemeen. Bekijk dus zeker de onderstaande video voor extra info en inspiratie. Succes!

✔️ Niveau: lager en secundair onderwijs

✔️ Vakken/eindtermen:

Basisonderwijs
Mens en maatschappij (mens, tijd, ruimte, bron), Wetenschappen en Techniek (Natuur, techniek), ICT, Sociale vaardigheden (samenwerking)

Secundair onderwijs
aardwetenschappen, biologie, STEM, Digitale competenties, duurzaamheid, leercompetenties, ruimtelijk bewustzijn, Sociaal-relationele competenties, chemie, fysica, wiskunde,

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA

Introductie over natuurbranden

coming soon!

coming soon!

coming soon!

Climate Detectives: Thema Natuurbranden2025-01-13T16:31:09+01:00
7 okt 2024 okt 2024

Climate Detectives: Thema Landbouw

2025-01-13T16:32:08+01:00

Climate Detectives: Thema Landbouw (video’s)

Onze velden, boeren en Belgische landbouw, het is een pracht op zich. Landbouw is niet alleen belangrijk om jouw veggieburger of jouw bloemkool in de winkel te krijgen, maar het speelt ook een zeer cruciale rol in het reguleren van ons klimaat. Daarom is het ook een perfect onderzoeksthema voor jouw project voor Climate Detectives.

Voor de eerste fase van je onderzoek stel je een onderzoeksvraag op. Kies je voor het thema ‘Landbouw’, dan heb je enkele opties om je op toe te spitsen wat betreft het landbouw-klimaatverhaal.

Voor dit thema, Landbouw, schakelden we een tuinier-expert in, namelijk Lieven David uit het VELT, die jou en je team alvast inleidt in het onderwerp in het algemeen, en eveneens drie concrete experimenten uiteenzet voor jullie. Bekijk dus zeker de onderstaande video’s voor extra info en inspiratie. Succes!

✔️ Niveau: lager en secundair onderwijs

✔️ Vakken/eindtermen:

Basisonderwijs
Mens en maatschappij (mens, tijd, ruimte, bron), Wetenschappen en Techniek (Natuur, techniek), ICT, Sociale vaardigheden (samenwerking)

Secundair onderwijs
aardwetenschappen, biologie, STEM, Digitale competenties, duurzaamheid, leercompetenties, ruimtelijk bewustzijn, Sociaal-relationele competenties, chemie, fysica, wiskunde,

✔️ Partners: ESERO Belgium, VELT, ESA

Introductie over landbouw

De kiemtest

Bodemtest: de prikstaaf

Bodemtest: de slake test

Climate Detectives: Thema Landbouw2025-01-13T16:32:08+01:00
7 okt 2024 okt 2024

Climate Detectives: Thema Oceanen

2025-01-13T16:33:02+01:00

Climate Detectives: Thema Oceanen (video’s)

De oceaan, dat wat onze planeet de blauwe planeet maakt, is veel meer dan alleen een grote watermassa. Ze speelt een cruciale rol in het reguleren van ons klimaat en is daarom ook een perfect onderzoeksthema voor jouw project voor Climate Detectives.

Voor de eerste fase van je onderzoek stel je een onderzoeksvraag op. Kies je voor het thema ‘Oceanen’, dan heb je heel veel mogelijkheden om toe te spitsen op meer specifieke aspecten van het oceaan-klimaatverhaal. Wij maken alvast een onderscheid in 6 deelthema’s:

  • Dalend zuurstofgehalte
  • De koolstofcyclus
  • Oceaancirculatie
  • Soortverschuiving
  • Zeespiegelstijging
  • Verzuring

Voor dit thema, Oceanen, schakelden we een zee-expert in, namelijk Jan Seys uit het VLIZ, die jou en je team alvast inleidt in het onderwerp in het algemeen, en eveneens in de deelthema’s afzonderlijk. Bekijk dus zeker de onderstaande video’s voor extra info en inspiratie. Succes!

✔️ Niveau: lager en secundair onderwijs

✔️ Vakken/eindtermen:

Basisonderwijs
Mens en maatschappij (mens, tijd, ruimte, bron), Wetenschappen en Techniek (Natuur, techniek), ICT, Sociale vaardigheden (samenwerking)

Secundair onderwijs
aardwetenschappen, biologie, STEM, digitale competenties, duurzaamheid, leercompetenties, ruimtelijk bewustzijn, sociaal-relationele competenties, chemie, fysica, wiskunde,

✔️ Partners: ESERO Belgium, VLIZ, ESA

Introductie over oceanen

Dalend zuurstofgehalte

Koolstofcyclus

Oceaancirculatie

Soortverschuiving

Zeespiegelstijging

Oceaanverzuring

Climate Detectives: Thema Oceanen2025-01-13T16:33:02+01:00
8 jul 2024 jul 2024

Lesmateriaal secundair: Moon Camp thematische lessen

2024-09-23T11:49:41+02:00

Lesmateriaal: Moon Camp 🌚

Wie meedoet aan het STEM project Moon Camp kan de leerlingen best inleiden in het thema Maan- en ruimtereizen via inleidende lessen. ESA biedt lespakketten aan over verschillende klimaatgerelateerde thema’s, elk met activerende werkvormen waarin leerlingen zelf experimenteren. Ontdek hier welke van de internationale Moon Camp lespakketten wij vertaald hebben in het Nederlands voor gebruik in je klas.

✔️ Niveau: secundair onderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: labo, fauna & flora, energie uit zonlicht

✔️ Partners: UGent Volkssterrenwacht Armand Pien, ESERO Belgium, ESA Education

✔️ Editie: 2019

Lessenlijst 📖

B10 Ruimtebeertjes

Lab-ervaring met beerdiertjes (Tardigrada).

In deze reeks experimentele activiteiten onderzoeken de leerlingen de overlevingsmogelijkheden van beerdiertjes (tardigrada), ook bekend als waterberen. Ze onderzoeken hoe ze beerdiertjes kunnen verzamelen en welke extreme omstandigheden ze in het lab kunnen simuleren. Ze zullen verzamelde tardigrada blootstellen aan deze extreme omstandigheden en tot een conclusie komen over in welke omgevingen ze kunnen overleven. Het doel van deze bron is te testen of tardigrada bestand zijn tegen extreme milieuomstandigheden en hun overlevingsvermogen te koppelen aan de ruimteomgeving.

Voordat je met deze activiteit begint, raden wij je aan de activiteit “Kan het leven overleven in een vreemde omgeving?” te voltooien, die een inleiding geeft tot het leven in extreme omgevingen. Dit pakket kan je hier vinden (momenteel alleen in het Engels).

ESERO Belgium heeft dit pakket aangepast voor Vlaams onderwijs, onder meer door een lijst van Vlaamse eindtermen toe te voegen.

P09 Energie uit zonlicht

Ruimteonderzoek met zonne-energie.

In deze reeks activiteiten leren leerlingen over twee concepten die van invloed zijn op het ontwerp van zonnepanelen voor ruimtemissies: de omgekeerde kwadratenwet en de invalshoek. De leerlingen voeren twee eenvoudige onderzoeken uit met een fotovoltaïsche cel (zonnecel) en een lichtbron. Eerst meten ze hoe het door de zonnecellen geproduceerde vermogen varieert met de afstand tot de lichtbron en proberen ze experimenteel de omgekeerde kwadratenwet voor lichtintensiteit te achterhalen. Vervolgens voeren de leerlingen een tweede experiment uit om de afhankelijkheid van het vermogen van de zonnecel van de invalshoek te onderzoeken. Ten slotte zullen ze deze concepten toepassen op echte ESA-ruimtemissies.

ESERO Belgium heeft dit pakket aangepast voor Vlaams onderwijs, onder meer door een lijst van Vlaamse eindtermen toe te voegen.

Lesmateriaal secundair: Moon Camp thematische lessen2024-09-23T11:49:41+02:00
8 jul 2024 jul 2024

Lesmateriaal: verwijzing naar ESERO NL

2024-09-23T11:49:42+02:00

Ontdek extra paketten op ESERO NL 🇳🇱

Onze collega’s van ESERO Nederland publiceren al vele jaren lesmateriaal met een context van ruimtevaart die evengoed in de Vlaamse klassen kan gebruikt worden. Uiteenlopende thema’s worden behandeld. Neem eens een kijkje in hun collectie.

Lesmateriaal: verwijzing naar ESERO NL2024-09-23T11:49:42+02:00
8 jul 2024 jul 2024

Lesmateriaal basisonderwijs: Orion ruimteschip

2024-09-23T11:18:29+02:00

Lesmateriaal: Orion ruimteschip materialen kit 🛰️

Leerlingen kunnen de ESA Spacecraft Materials Kit gebruiken om verschillende materialen (hout, steen, aluminium, koper, polystyreen, plastic, messing en staal) experimenteel te onderzoeken. Een set van vijf activiteiten stelt leerlingen in staat om kennis te maken met de eigenschappen van verschillende materialen, door alledaagse materialen te vergelijken en te groeperen op basis van: elektrische geleidbaarheid, thermische geleidbaarheid, massa, magnetisme en weerstand tegen impact. Leerlingen gaan na welke materialen het meest geschikt zijn voor verschillende onderdelen van een ruimtevaartuig. Deze bron neemt ESA’s European Service Module als voorbeeld, een capsule die NASA’s Orion Spacecraft naar het internationale ruimtestation zal sturen.

De Spacecraft Materials Kit is een doos met zes sets kubussen gemaakt van verschillende materialen, evenals alle benodigde apparatuur om de kubussen te testen. Je kan de kit lenen via je plaatselijke ESERO-kantoor.

✔️ Niveau: 2de en 3de graad basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: wetenschap, techniek, natuur, wiskunde

✔️ Partners: UGent Volkssterrenwacht Armand Pien, ESERO Belgium, ESA education

✔️ Editie: eerste editie 2016, tweede editie 2022

Inhoud van de bundel 📖

❶ Achtergrond bij deze kit.

❷ Materialen verkennen: kijk en voel!

❸ Elektrische geleidbaarheid.

❹ Warmtegeleiding.

❺ De massa meten.

❻ Magnetisme.

❼ De botsingstest.

❽ Klasgesprek.

Woordenlijst

❶ Materialen ontdekken:

  • uitzicht en gevoel.
  • Wist je dat?
  • Uitrusting.
  • Oefening.
  • Besluit.

❷ Elektrische geleiding.

  • Wist je dat?
  • Uitrusting.
  • Oefening.
  • Besluit.

❸ Warmtegeleiding.

  • Wist je dat?
  • Uitrusting.
  • Oefening.
  • Besluit.

❹ De massa meten.

  • Wist je dat?
  • Uitrusting.
  • Oefening.
  • Besluit.

❺ Magnetisme.

  • Wist je dat?
  • Uitrusting.
  • Oefening.
  • Besluit.

❻ De botsingstest.

  • Wist je dat?
  • Uitrusting.
  • Oefening.
  • Besluit.

❼ Klasgesprek.

  • Welke materialen blijken het best geschikt om een ruimteschip te maken?

Woordenlijst

Wetenschappen en Techniek:

  • 1. Natuur – Algemene vaardigheden – 1.1: De leerlingen kunnen gericht waarnemen met alle zintuigen en kunnen waarnemingen op een systematische wijze noteren.
  • 1. Natuur – Algemene vaardigheden – 1.2: De leerlingen kunnen, onder begeleiding, minstens één natuurlijk verschijnsel dat ze waarnemen via een eenvoudig onderzoek toetsen aan een hypothese.
  • 1. Natuur – Levende en niet-levende natuur – 1.14: De leerlingen kunnen van courante materialen uit hun omgeving enkele eigenschappen aantonen.
  • 1. Natuur – Levende en niet-levende natuur – 1.16: De leerlingen kunnen met enkele voorbeelden aantonen dat energie nodig is voor het functioneren van levende en niet-levende systemen en kunnen daarvan de energiebronnen benoemen.
  • 2. Techniek – Kerncomponenten van techniek – 2.1: De leerlingen kunnen van technische systemen in hun omgeving zetten uit welke materialen of grondstoffen ze gemaakt zijn.
  • 2. Techniek – Kerncomponenten van techniek – 2.6: De leerlingen kunnen illustreren hoe technische systemen onder meer gebaseerd zijn op kennis over eigenschappen van materialen of over natuurlijke verschijnselen.
  • 2. Techniek – Techniek als menselijke activiteit – 2.12: De leerlingen kunnen keuzen maken bij het gebruiken of realiseren van een technisch systeem, rekening houdend met de behoefte, met de vereisten en met de beschikbare hulpmiddelen.
  • 2. Techniek – Techniek als menselijke activiteit – 2.13: De leerlingen kunnen een eenvoudige werktekening of handleiding stap voor stap uitvoeren.
  • 2. Techniek – Techniek als menselijke activiteit – 2.16: De leerlingen zijn bereid hygiënisch, nauwkeurig, veilig en zorgzaam te werken.

Wiskunde:

  • 2. Wiskunde – Meten – 2.1 De leerlingen kennen de belangrijkste grootheden en maateenheden met betrekking tot lengte, oppervlakte, inhoud, gewicht(massa) tijd, snelheid, temperatuur en hoekgrootte en ze kunnen daarbij de relatie leggen tussen de grootheid en de maateenheid.
  • 2. Wiskunde – Begripsvorming-wiskundetaal-feitenkennis – 2.3: De leerlingen kunnen veel voorkomende maten in verband brengen met betekenisvolle situaties.

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lerarengids

Deze handleiding voor de leraar bevat:

  • Doelstellingen van deze lessen
  • Achtergrondinformatie bij de experimenten
  • Opstellingen van de experimenten
  • Didactische tips

Leerlingenbundel

hier wordt aangeboden aan de leerlingen per experiment:

  • Inleidende informatie
  • Opstelling van het experiment
  • Invulblad voor het noteren van resultaten
  • Invulblad voor het noteren van de conclusie

Video’s voor in de klas 📽️

Lesmateriaal basisonderwijs: Orion ruimteschip2024-09-23T11:18:29+02:00
8 jul 2024 jul 2024

Lesmateriaal basisonderwijs: Op reis naar de ruimte met Fritz

2024-12-20T11:11:20+01:00

Lesmateriaal: op reis naar de ruimte met Fritz 🐵

We ontvangen elk schooljaar heel wat kinderen uit de derde kleuterklas, het eerste en tweede leerjaar, en dompelen ze onder in ons thema: de ruimte en ruimtereizen. Allemaal zijn ze betoverd door het wonder van het heelal en de ruimtevaart. Dat zette ons aan het denken: hoe kunnen we ervoor zorgen dat de magie ook in de klas blijft? Het resultaat van die denkoefening ligt hier voor u: een handleiding boordevol praktische activiteiten rond astronomie en ruimtevaart: proefjes, beweegopdrachten, opdrachten beeld en muziek,… Dit project is een ‘work-in-progress’. Er zal blijven aan gesleuteld en verfijnd worden.

Er zijn een 50-tal lessen, de gebruiker kan zelf uitkiezen welke in de klas uitgevoerd worden.

  • Deel 1: Een planetenpad in je klas: Laat je kinderen op een speelse manier kennis maken met onze Zon en haar planeten en manen.
  • Deel 2: Programmeren voor kinderen: Hoe bestuur je robotjes in de ruimte en op andere planeten?
  • Deel 3: Raketten: Raketjes bouwen, begrijpen en lanceren op school. Het kan!
  • Deel 4: Een ruimtepak : Waarom heb je een ruimtepak nodig als astronaut? En hoe werkt het?
  • Deel 5: De sterrenhemel: Ontdek wat je ’s nachts aan de hemel ziet en de verhalen achter de sterrenbeelden.

✔️ Niveau: 1ste graad lager onderwijs én kleuterklas

✔️ Vakken/eindtermen: zon, planeten, zonnestelsel, de natuurlijke omgeving

✔️ Partners: UGent Volkssterrenwacht Armand Pien, ESERO Belgium

✔️ Editie: eerste editie 2019, tweede editie 2021, derde editie 2024

Uitleenkoffer met klasmateriaal 🧰

Bij de UGENT Volkssterrenwacht Armand Pien (Lovelingstraat Gent) staat een koffer vol met materiaal die je kan gebruiken om de lessen met Fritz in je klas te brengen. Je kan de koffer 2 weken gratis lenen als je hem zelf ophaalt en terugbrengt.

In het najaar 2022 zal Volkssterrenwacht Urania een kopie van deze koffer voorzien, zodat ook leraren uit regio Antwerpen gebruik kunnen maken van de uitleenkoffer.

Reservaties, afspraken, gebruiksvoorwaarden: via de website van de betrokken volkssterrenwachten (knoppen hieronder).

Gent

Antwerpen, Hove

Inhoud van de bundel 📖

OP REIS NAAR DE RUIMTE MET FRITZ

❶ Over deze lessenreeks
❷ Over FRITZ, het ruimte-aapje

DEEL 1 : EEN PLANETENPAD IN DE KLAS

❶ Inleiding

  • PL011 Maak kennis met Fritz
  • PL012 Het planetenpad
  • PL013 Het commandospel
  • PL014 De Didactische wand

❷ De Zon

  • PL021 Waarom een eclipsbril?
  • PL022 Fotosynthese
  • PL023 Bloemetje op zonne-energie
  • PL024 Wit licht bestaat uit verschillende kleuren
  • PL025 De regenboog
  • PL026 Hoe werkt een zonnewijzer?
  • PL027 De Zon is geen vuurbal
  • PL028 Knutselopdracht Zon

❸ Mercurius

  • PL031 Bewegen om de Zon
  • PL032 Knutselopdracht

❹ Venus

  • PL041 Atmosfeer op Venus
  • PL042 Klokjeslied
  • PL043 Zelf wolken maken
  • PL044 Knutselopdracht

❺ Aarde

  • PL051 Rotatie van de Aarde, Zon Maan
  • PL052 Waarom ziet water er vanuit de ruimte blauw uit?
  • PL053 Knutselopdracht

❻ MAAN

  • PL061 Geen atmosfeer op de Maan
  • PL062 Zwaartekracht op de Maan is minder sterk dan op Aarde
  • PL063 De Maan is klein in vergelijking met de Aarde
  • PL064 Maankraters
  • PL065 Maanfasen

❼ Mars

  • PL071 Mars en Aarde houden een wedstrijd
  • PL072 Marslandschap bekijken
  • PL073 Roest op Mars
  • PL074 Knutselopdracht

❽ Jupiter

  • PL081 Wolken op Jupiter
  • PL082 Jupiter draait het snelst om zijn as
  • PL083 Herken jij figuren in de wolken?
  • PL084 Knutselopdracht

❾ Saturnus

  • PL091 De ringen van Saturnus
  • PL092 Saturnus drijft op water
  • PL093 Knutselopdracht

❿ Uranus

  • PL101 Horizontaal – verticaal en liggen – staand
  • PL102 Knutselopdracht

⓫ Neptunus

  • PL111 De lange weg naar Neptunus
  • PL112 Op zoek naar Neptunus
  • PL113 Knutselopdracht

⓬ De grote herhaling van het Planetenpad

  • PL013 Commandospel
  • PL014 Didactische wand
  • PL015 Bewegingsquiz

PROGRAMMEREN MET KINDEREN
❶ Maak kennis met Fritz
❷ De grijparm van Mars InSight
❸ Hoe rijdt een Marsautootje rond op Mars?
❹ Bordspel: Perseverance zoekt zijn krater
❺ Scratch

❶ RA01 Maak kennis met Fritz.

❷ RA02 Waarom dieren in de ruimte?

❸ RA03 Kruip in de huid van Ham.

❹ RA04 Zwaartekracht en raketten?

❺ RA05 Zelf een raket lanceren.

❻ RA06 Aftellen voor de lancering.

❼ RA07 Raketten bouwen in de klas.

❶ RU01 Maak kennis met Fritz.

❷ RU02 Het ISS

❸ RU03 Ik ga op reis naar de ruimte en neem mee …

❹ RU04 Zelf de koffer maken

❺ RU05 Astronautentraining

❻ RU06 Ruimtepak van Fritz

❶ ST01 Maak kennis met Fritz.

❷ ST02 Mijn eigen sterrenhemel

❸ ST03 Westerse samenleving

❹ ST04 Sterrenbeelden prikken

❺ ST05 Wegwijs aan de noordelijke sterrenhemel

❻ ST06 De telescoop

❼ ST07 Zelf een telescoop maken

❽ STO8 Memory spel

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Deel 1: Het Planetenpad

Een veertigtal lessen om de Zon, de Aarde, de Maan en de andere planeten van het Zonnestelsel te ontdekken op een speelse manier. Lerarengids met activerende werkvormen en onderzoekend leren.

Deel 2: Programmeren met Kinderen

Hoe weet een autootje op Mars waar hij moet rijden en wat hij moet doen? Hier maken kinderen op een speelse manier kennis met principes van programmeren en hoe je met computers of machines communiceert.

Deel 3: Raketten

Voordat mensen de eerste keer in een raket stapten, waren er verschillende dieren die naar de ruimte reisden! Die moesten dan wel leren om hun raket te besturen. ontdek hun verhaal.

Waarom heb je eigenlijk een raket nodig om naar de ruimte te reizen. Kan dat niet met een vliegtuig of zo?

Tenslotte maken we ons eigen raketje om af te vuren!

Deel 4: Ruimtepak

Wanneer je door de ruimte reist, draag je niet gewoon je alledaagse kleren. Neen hoor, je draagt een ruimtepak. Het beschermt je tegen alle gevaren die de ruimte op je af stuurt. Het houdt de helse temperaturen en steentjes met de snelheid van een kogel tegen. Bovendien geeft het pak ons ook nog eens zuurstof.

Leer in dit onderdeel hoe het leven aan boord van het ISS is. Hoe ga je naar het toilet? Wat eet je in de ruimte?

Tenslotte maken de leerlingen hun eigen reiskoffer naar de ruimte.

Deel 5: Sterrenhemel

De mens kijkt sinds het begin met het blote oog naar de nachtelijke hemel. Ze verbonden de vele lichtstipjes met elkaar en verzonnen er verhalen bij. Later kwam er de telescoop. Die bracht nog meer moois in de kijker.

In dit deelt leren de kinderen hun weg kennen aan de noordelijke sterrenhemel. Ze springen van de steelpan naar de Poolster, van de Poolster naar de ijdele koningin Cassiopeia en haar man Cepheus…

Als kers op de taart kijken ze door een echte telescoop.

Downloads – Afbeeldingen en video’s 📸

DEEL 1 Planetenpad
0. Fritz zonder achtergrond (afb.)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
1. Ham (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 1 Planetenpad
2. Laika (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 1 Planetenpad
3. Fritz intro (video)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
4a. Didactisch wand a (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
4b. Didactische wand b (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
5. Stappenplan tuinkers (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
6. Zonnepanelen (afb.)
Bron: Pixabay

DEEL 1 Planetenpad
7b. Zon vanuit de ruimte (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 1 Planetenpad
9. Kleurplaat Zon (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
10. Kleurplaat Zonnebril (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
11. Mercurius (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 1 Planetenpad
12. Banen in Solar System Scope (video)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
13. Kleurplaat Mercurius (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
14. Kleurplaat schoenen Mercurius (afb.)
Bron: ESERO BE

Venus

DEEL 1 Planetenpad
15. Venus (afb.)
Bron: NASA

Aarde

DEEL 1 Planetenpad
16. Aarde (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 1 Planetenpad
17a. Klokjeslied gezongen (mp3)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
17b. Klokjeslied instrumentaal (mp3)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
18. Wolk in een bokaal (video)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
19. Kleurplaat Venus (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
20. Aardse dag/jaar (video)
Bron: ESA Education

DEEL 1 Planetenpad
21. Kleurplaat Aarde (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
22. Astronauten doen gek op de Maan (video)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
23. Pluim en hamer vallen op de Maan (video)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
24. Krater in een bord (video)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
25a. Shoemaker krater (afb.)
Bron: ESA

DEEL 1 Planetenpad
25b. Krater Arizona (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 1 Planetenpad
25c. Kaali krater (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 1 Planetenpad
25d. Bosumtwi krater (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 1 Planetenpad
25e. Krater Manicouagan (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 1 Planetenpad
26a. Maankraters voorkant (afb.)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
26b. Maankraters achterkant (afb.)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
26c. Kraters op de Maan (afb.)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
27. Kraters Mercurius (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 1 Planetenpad
28. Wedstrijd Aarde-Mars (video)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
29a. Landschap Aarde (afb.)
Bron: PIXABAY, danfodor

DEEL 1 Planetenpad
29b. Landschap Aarde (afb.)
Bron: PIXABAY, Jplenio

DEEL 1 Planetenpad
29c. Landschap Aarde (afb.)
Bron: PIXABAY, SplitShire

DEEL 1 Planetenpad
29d. Landschap Aarde (afb.)
Bron: PIXABAY, Norm_Bosworth

DEEL 1 Planetenpad
29e. Landschap Aarde (afb.)
Bron: PIXABAY, ChiemSeherin

DEEL 1 Planetenpad
29f. Landschap Aarde (afb.)
Bron: PIXABAY, FrankWinkler

DEEL 1 Planetenpad
30a. Landschap Mars (afb.)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
30b. Landschap Mars (afb.)
Bron: NASA

Algemeen
het leven in het ISS (5 min)
Bron: ESERO BE, astronaut Chris Hatchfield

DEEL 1 Planetenpad
30c. Landschap Mars (afb.)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
30d. Landschap Mars (afb.)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
30e. Landschap Mars (afb.)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
31. Mars (afb.)
Bron: WIKIPEDIA

(Nog niet beschikbaar)

DEEL 1 Planetenpad
32. Kleurplaat Mars (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
33. Jupiter (afb.)
Bron: ESA

DEEL 1 Planetenpad
34a. Wolken Jupiter (afb.)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
34b. Wolken Jupiter (afb.)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
34c. Wolken Jupiter (afb.)
Bron: NASA

DEEL 1 Plantetenpad
35. Flyby Juno Jupiter
(1 min 40 sec - geluid)
Bron: NASA

DEEL 1 Planetenpad
36. Jupiter schrijfmotoriek (pdf)
Bron: XXX

DEEL 1 Planetenpad
37. Versje Jupiter (afb.)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
38. Kleurplaat Jupiter (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
39. Saturnus (afb.)
Bron: ESA

DEEL 1 Planetenpad
40. Werkblaadje zinken en drijven (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
41. Kleurplaat Saturnus (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
42. Kleurplaat ijsbollen (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
43. Uranus (afb.)
Bron: ESA

DEEL 1 Planetenpad
44. Kleurplaat Uranus (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
45. Neptunus (afb.)
Bron: ESA

DEEL 1 Planetenpad
46. Afbeelding puzzel Neptunus (afb.)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
47. Kleurplaat Neptunus (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 1 Planetenpad
48a. Zoekplaat Neptunus 1 (afb.)
Bron: ESERO BE, Stellarium

DEEL 1 Planetenpad
48b. Zoekplaat Neptunus 2 (afb.)
Bron: ESERO BE, Stellarium

DEEL 1 Planetenpad
48c. Zoekplaat Neptunus 3 (afb.)
Bron: ESERO BE, Stellarium

DEEL 2 Programmeren met kinderen
1. Ham (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 2 Programmeren met kinderen
2. Laika (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 2 Programmeren met kinderen
3. Introvideo Fritz deel 2
Bron: ESERO BE

DEEL 2 Programmeren met kinderen
4. Mars Insight
Bron: NASA

DEEL 1 Programmeren met kinderen
5. Mars Curiocity Rover
Bron: NASA

DEEL 2 Programmeren met kinderen
6. Foto's Mars Curiosity Rover
Bron: NASA, ElderFox Documentaries

DEEL 2 Programmeren met kinderen
7a. Landschap Aarde (afb.)
Bron: PIXABAY, danfodor

DEEL 2 Programmeren met kinderen
7b. Landschap Aarde (afb.)
Bron: PIXABAY, Norm_Bosworth

DEEL 2 Programmeren met kinderen
7c. Landschap Aarde (afb.)
Bron: PIXABAY, ChiemSeherin

DEEL 2 Programmeren met kinderen
7d. Landschap Aarde (afb.)
Bron: PIXABAY, FrankWinkler

DEEL 2 Programmeren met kinderen
8. Bordspel (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 2 Programmeren met kinderen
9. Werkblaadjes Bordspel (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 2 Programmeren met kinderen
10. Oefeningen ScratchJr (pdf)
Bron: ESERO BE, ScratchJr

DEEL 2 Programmeren met kinderen
11a. Block descriptions ScratchJr (pdf)
Bron: ScratchJr

DEEL 2 Programmeren met kinderen
11b. Blocks ScratchJr (pdf)
Bron: ScratchJr

DEEL 2 Programmeren met kinderen
11a. Block descriptions ScratchJr (pdf.)
Bron: ScratchJr

DEEL 2 Programmeren met kinderen
11b. Blocks ScratchJr (pdf.)
Bron: ScratchJr

DEEL 2 Programmeren met kinderen
11c. Interface Guide ScratchJr (pdf.)
Bron: ScratchJr

DEEL 2 Programmeren met kinderen
11d. Paint Editor Guide ScratchJr (pdf.)
Bron: ScratchJr

DEEL 3 Raketten
1. Ham (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 3 Raketten
2. Laika (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 3 Raketten
3. Introvideo Fritz deel 3
Bron: ESERO BE

(Nog niet beschikbaar)

DEEL 3 Raketten
4. Dieren in de ruimte
Bron: NASA

DEEL 3 Raketten
5. Dieren in de ruimte
Bron: Spacepage

DEEL 3 Raketten
6. Kruip in de huid van Ham (pdf.)
Bron: ESERO BE

DEEL 3 Raketten
7. Vervoer naar de ruimte (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 3 Raketten
8. Animation lancering Falcon Heavy
Bron: SpaceX

DEEL 3 Raketten
9a. Sjabloon vleugels raket (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 3 Raketten
9b. Sjabloon raket (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 3 Raketten
10. Getalkaarten 0 tot 10 (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 3 Raketten
11. Getalbeelden 0 tot 10 (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 3 Raketten
12. Afbeeldingen raketten (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 3 Raketten
13. Voorbeeld video ballonraket
Bron: ESERO BE

DEEL 4 Astronautenpak
1. Ham (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 4 Astronautenpak
2. Laika (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 4 Astronautenpak
3. Introvideo Fritz deel 4
Bron: ESERO BE

(Nog niet beschikbaar)

DEEL 4 Astronautenpak
4. ESA ISS Panoramic Tour
Bron: ESA

DEEL 4 Astronautenpak
5. Space Oddity Chris Hadfield
Bron: Rare Earth

DEEL 4 Astronautenpak
6. Space Olympics
Bron: ESA

DEEL 4 Astronautenpak
7. Vervoer naar de ruimte (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 4 Astronautenpak
8a. Aguility Course (pdf)
Bron: ESERO

DEEL 4 Astronautenpak
8b. Aquility Course leerlingenblaadje (pdf)
Bron: ESERO

DEEL 4 Astronautenpak
9a. Building Astronaut Core (pdf)
Bron: ESERO

DEEL 4 Astronautenpak
9b. Building Astronaut Core leerlingenblaadje (pdf)
Bron: ESERO

DEEL 5 Sterrenhemel
1. Ham (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 5 Sterrenhemel
2. Laika (afb.)
Bron: Wikipedia

DEEL 5 Sterrenhemel
3. Introvideo Fritz deel 5
Bron: ESERO BE

(Nog niet beschikbaar)

DEEL 5 Sterrenhemel
4. Werkblad teken je eigen sterrenbeelden (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 5 Sterrenhemel
5. Stellarium app
Bron: Stellarium

DEEL 5 Sterrenhemel
6. Werkblad prikprent (pdf)
Bron: ESERO BE

DEEL 5 Sterrenhemel
7. Zoekprent Sterrenhemel (pdf)
Bron: ESERO BE, Stellarium

DEEL 5 Sterrenhemel
8. Memory spel (pdf)
Bron: ESERO BE, Stellarium

DEEL 5 Sterrenhemel
9. Werkblad sterrenbeeld telescoop (pdf)
Bron: ESERO BE

Lesmateriaal basisonderwijs: Op reis naar de ruimte met Fritz2024-12-20T11:11:20+01:00
Go to Top