STEM project ASGARD – voor lager onderwijs

ASGARD IN DETAIL (Lagere scholen): WAT?

Balloons for science – Balloons for education

ASGARD is een STEM project georganiseerd door Sint-Pieterscollege Jette (leraar en organisator Erik de Schrijver) samen met de instituten van de Belgische Space Pole KSB, KMI, BIRA en STCE. ESERO Belgium promoot en ondersteunt het project samen met verschillende andere STEM projecten die ruimtevaart in de klas brengen. Leraren die interesse hebben of deelnemen krijgen van ons directe ondersteuning. Je kan ons elke werkdag contacteren met je vragen.

ASGARD is geen wedstrijd. Eens je team bericht krijgt dat je kan meedoen, zal je beginnen bouwen aan een experiment dat positief moet getest worden en dus goed moet werken op de dag van de lancering. Elk deelnemend team kan ervaringen en oplossingen uitwisselen met andere ASGARD teams. Het samenwerken en uitwisselen tussen teams is niet structureel voorzien, maar het helpt je waarschijnlijk wel vooruit als je het zelf doet.

Elk jaar zijn er een 20-tal secundaire scholen die meedoen met een team, en 1 of 2 lagere scholen.

Het ASGARD project verloopt volledig in het Engels voor teams van secundaire scholen. Lagere scholen kunnen bij de organisatie terecht in het Vlaams of Frans.

DE VLUCHT

• Met een stratosfeerballon van het KMI.
• Tot een hoogte van maximum 30 km:
• Meer dan 99% van de lucht zit dan onder je experiment, en als je naar boven kijkt ziet de hemel er volledig zwart uit.
• Als je de camera op de horizon richt, dan zie je de kromming van de Aarde als ronde bol en het uiterst dunne en kwetsbare laagje lucht dat ons in leven houdt (de troposfeer).
• We gaan bove het grootste deel van de ozonlaag.
• We komen in een bijna-vacuüm, en je experiment komt in een omgeving die bijna dezelfde omstandigheden heeft als op het oppervlakt van Mars.

Omstandigheden op de hoogte van de ASGARD vlucht

Life tracking van een ASGARD ballon

De lanceringsdag in Ukkel

Je klas of team komt op de dag van de lancering een hele dag naar ‘het plateau van Ukkel‘, waar verschillende wetenschappelijke instituten zijn, waaronder ook het KMI.

Tegen de avond wordt de ballon met alle experimenten terug opgehaald door Erik op de landingsplek. Tegen dan zijn jullie al terug thuis, maar Erik bezorgt je experiment de volgende dag zelf terug aan de leraar.

Programma van de lanceerdag

Kort voor de lanceerdag zal je per email meer info ontvangen over het dagprogramma in Ukkel. De activiteiten zijn gewoonlijk:

• Rondleidingen in het KMI door beroepswetenschappers, onder meer in het ‘weerbureau‘, waar de Belgische weersvoorspellingen 24u/24u gemaakt en opgevolgd worden.
• Integratie van je experiment in de ballon, en het klaar maken en lanceren van de ballon in het bijzijn van alle teams.
• Workshop over de ruimte of ruimtevaart, soms in het bijzijn van eerste Belgische astronaut Dirk Frimout.

Over de organisatoren

de oprichter en hoofdorganisator van het ASGARD project is de leraar Erik de Schrijver van Sint-Pieterscollege Jette. Het Planetarium in Brussel en de Space Pole insituten in Ukkel zijn gastheer van het project. Zij zijn de thuisbasis van de Belgische Aard- en Ruimtewetenschappen.

Op de lanceerdagen krijgen de leerlingenteams traditioneel de mogelijkheid om workshops te volgen en de wetenschappelijke instituten te bezoeken onder begeleiding van beroepswetenschappers. Dit wordt in mindere mate ook aangeboden aan de klassen van lager onderwijs.

ESERO Belgium zorgt voor de communicatie van het project op www.esero.be. Het is één van onze 6 STEM projecten voor scholen die ruimtevaart in de klas brengen. Elke deelnemende leerkracht kan elke werkdag rechtstreeks bij ESERO Belgium terecht met vragen over hun deelname of over het project. Verder sponsort ESERO Belgium het ASGARD project met enkele kleinere bijdragen (busvervoer van lagere school, testmateriaal, naamkaartjes, …).

ASGARD IN DETAIL (Lagere scholen): WIE KAN MEEDOEN?

Secundaire scholen

• Every secondary school in Belgium can apply with a team and an experiment proposal.
• For secondary schools there is no restriction concerning school system or study field. The students should be in the 3rd year or older (usually between the ages of 16-19 years old).
• Schools from anywhere in the world can also apply and participate, although the project doesn’t provide a travelling budget. All schools are supposed to be present in Brussels for the 3 days of the launch campaign.
• A maximum of 5 students and 2 teachers are allowed to join the launch campaign in Brussels. If more students are working on the ASGARD experiment, then the school has to make a selection of max 5 students per day to be present in Brussels. The others have to stay at school.

Lagere scholen

• Elke jaar laten we 1 of 2 Belgische lagere scholen deelnemen door een ‘light’ experiment te bouwen in de klas. Ze worden dan uitgenodigd met de hele klas om de lanceerdag mee te maken in Ukkel. Ze krijgen begeleiding in hun eigen taal.

ASGARD IN DETAIL (Lagere scholen): WANNEER?

ASGARD IN DETAIL (Lagere scholen): HOE?

Wij willen meedoen !

• Download het deelnameformulier (knop hieronder).
• Beschrijf je experiment voorstel en je team, en stuur het ingevulde formulier naar de hoofdorganisator Erik de Schrijver (zijn email staat op het formulier).
• De ASGARD jury zal een selectie maken van de deelnemende teams in december. Als je bericht krijgt van de jury, dan start je met de bouw van het experiment.
• In de vorige jaren kregen we meestal net iets meer voorstellen binnen dan dat we kunnen toelaten op de vlucht. De ASGARD jury probeert altijd een maximum aan experiments aan boord te hebben. We zijn echter beperkt vanwege het maximaal gewicht dat op zulke ballon mag meevliegen. Maar de vorige jaren hebben we de meeste voorstellen wel kunnen selecteren voor deelname. Soms wordt je voorstel geselecteerd, maar legt de jury extra beperkingen op, zoals bijvoorbeeld een lager maximaal gewicht voor jouw experiment.

Hoeveel kost het?

• Deelnemen in ASGARD is gratis, maar de organisatie kan de kosten die het team zelf maakt niet vergoeden.
• Inbegrepen, gratis:
  De ballonvlucht en de activiteiten in de Space Pole instituten op de dag van de lancering
  Broodjes voor lunch en een drankje op de dag van de lancering
  Als je elektrische stroom nodig hebt kan je gebruik maken van onze batterij aan boord (overleg met Erik)
  Busrit heen en terug tussen je school en Ukkel
• Niet inbegrepen (op eigen kosten):
  Andere onkosten die je team maakt (transport, testfaciliteiten, …)
  De spullen die je nodig hebt om het experiment te bouwen (hardware)

ASGARD IN DETAIL (Lagere scholen): VOOR DE LEERKRACHT

Enkele voorbeelden ter inspiratie

De meeste gestelde vraag van leraren is: kan je enkele voorbeelden tonen van ASGARD experimentjes die je al gehad hebt? Wel, als je op deze knop klikt, dan zal je al heel wat voorbeelden zien. De meeste zijn van secundair onderwijs, maar er zijn ook voorbeelden tussen van lagere scholen.

Lagere scholen hebben onder meer al dit gedaan:

1. Je stuurt een polsbandje met en een polsbandje zonder zonnecrème op de vlucht, aan de buitenkant van de gondel. Deze polsbandjes zijn gevoelig aan UV straling, en veranderen van kleur als je teveel gevaarlijke zonnestraling ontvangt (het verwittigt kinderen dat ze terug zonnecrème moeten aanbrengen). Na en voor de vlucht ga je de kleuren van de polsbandjes vastleggen op foto en vergelijken.
2. Je stuurt zaden van planten of eitjes van zoutkreeftjes mee met de vlucht. Sommige worden blootgesteld aan koude (buitenkant gondel), aan bijna-vacuüm (gaatje in het deksel) of aan straling (buitenkant). Een deel blijft ook in je klas en niet op de vlucht (de controle). Nadien ga je kijken welke en hoeveel eitjes nog uitkomen en ontwikkelen.
3. Is de tijd in de ruimte dezelfde als op de grond? Een school programmeerde 2 microbits die de tijd starten op hetzelfde moment. De ene microbit blefe op de grond, de tweede ging naar grote hoogte. Nadien werd de tijd van beide vergeleken.

We vragen aan elk team om na je deelname iets te maken om je experiment te tonen: een artikel, een fotocollage, een poster, … Zelfs als je experiment niet gelukt is (geen resultaten bijvoorbeeld door een technische fout), dan nog is communicatie over je werk belangrijk, om twee redenen:

1. Het is een goeie oefening voor de leerlingen om leren rapporteren of communiceren over je werk en je resultaten. Dat doen echte wetenschappers ook veel.
2. Het is een ideale manier om andere van inspirerende voorbeelden te voorzien. Geïnteresseerde leraren en leerlingen hebben er erg veel aan.

Vorming voor leraren

ESERO Belgium organiseert minstens één ASGARD lerarenvorming per jaar. Did jaar hebben we een online infosessie met vraag & antwoord op 27 september 2023. Klik op de knop voor meer info. Deze opleiding is wel in het Engels en open voor zowel lager als secundair onderwijs. Maar als leraar lager onderwijs kunnen we je nadien ook nog eens apart spreken in een videochat, in het Nederlands.

Als je een groep van minimum 10 leerkrachten bij elkaar brengt voor een ASGARD lerarenvorming, dan komt ESERO Belgium deze vorming gratis geven op een locatie en datum op afspraak. Contacteer ons als je dit wilt.