Lesmateriaal: Parastronaut Rolstoelsporten

Waarom para-rolstoelsporten kunnen worden beschouwd als een goede training voor astronauten en parastronauten?

Fysieke training maakt deel uit van het dagelijkse leven van astronauten aan boord van het ruimtestation, net als van paralympische atleten. Omdat astronauten in het ruimtestation gewichtloos zijn, moeten ze minstens 2,5 uur per dag sporten om te voorkomen dat hun spieren atrofiëren. Ze volgen ook een lange fysieke en mentale voorbereiding voordat ze naar het ruimtestation vertrekken. Paralympiërs die een rolstoelsport beoefenen, moeten beschikken over veel armkracht en een uitstekende coördinatie om zich snel over het veld te kunnen verplaatsen en hun sport nauwkeurig uit te oefenen. Vandaag doe je mee aan een simulatie waarin je je zo snel mogelijk een weg door het ruimtestation moet banen om een technisch probleem te repareren, terwijl je in de huid kruipt van een parastronaut.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Lichamelijke opvoeding

✔️ Partners: ESERO France, ESA Education

Voorbereiding activiteit 📖

• Zorg voor een groot, vlak en glad oppervlak.
• Zorg voor drie rolstoelen.
• Zorg voor 60 noppen en 27 ringen.
• Verdeel de kinderen in 3 gemengde en evenwichtige teams.

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Parastronaut Tandemwielrennen

Waarom para-tandwielrennen kan worden beschouwd als een goede training voor astronauten en parastronauten?

Bij teamwork zijn samenhang en communicatie essentieel. Dit geldt des te meer aan boord van het ruimtestation, waar astronauten maandenlang in een beperkte ruimte moeten samenleven en samenwerken. Je opdracht bestaat uit een driebenenrace met een medestudent die geblinddoekt is en dus op jou moet vertrouwen.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Lichamelijke opvoeding

✔️ Partners: ESERO France, ESA Education

Voorbereiding activiteit 📖

• Zorg voor een vlak en glad terrein zonder obstakels.
• De start- en finishlijn afbakenen (~ 30 m).
• Zorg voor banden om de enkels van de kinderen vast te maken.
• Zorg voor een sjaal om de ogen van de kinderen te bedekken..
• Maak gemengde duo’s die zo evenwichtig en rechtvaardig mogelijk zijn.

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Parastronaut Zwemmen

Waarom para-zwemmen kan worden beschouwd als een goede training voor astronauten en parastronauten?

Tijdens hun uitstapjes buiten het ruimtestation bevinden de astronauten zich in de ruimte, alleen vastgehouden door hun handen en een veiligheidskabel. Met hun logge ruimtepakken, die hen in staat stellen om in de ruimte te ademen, zijn hun bewegingen sterk beperkt en bewegen ze zich langzaam voort langs de wanden van het station door zich met hun armen voort te trekken. Voordat ze aan boord van het station gaan, trainen astronauten in enorme zwembaden.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Lichamelijke opvoeding

✔️ Partners: ESERO France, ESA Education

Voorbereiding activiteit 📖

• Plan een uitstapje naar het zwembad.
• Kinderen kunnen de activiteit uitvoeren met zwemvleugeltjes of drijfgordels, zwemnoodles, drijfplanken of
drijfblokken.
• Mogelijkheid om voorwerpen te voorzien die moeten worden vermeden (boei, noodle …)

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Parastronaut Goalball

Waarom kan deze paralympische discipline goalbal worden beschouwd
als een goede training voor astronauten en parastronauten?

Reflexen en coördinatie zijn essentiële vaardigheden voor astronauten en parastronauten. Zowel tijdens de lancering van de raket als aan boord van het ruimtestation moeten astronauten klaar staan om snel te reageren als er zich een probleem voordoet of als er een verdacht alarm afgaat.
Bovendien vallen voorwerpen in gewichtloosheid niet op de grond en kunnen ze door het hele station zweven als men niet oplet. Astronauten verplaatsen zich ook door in alle posities te zweven en niet door op hun twee benen te lopen of te rennen.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Lichamelijke opvoeding

✔️ Partners: ESERO France, ESA Education

Voorbereiding activiteit 📖

• Plaats twee doelen (2-3 m breed, afhankelijk van de lengte van de kinderen) tegenover elkaar op ongeveer 10 m
afstand van elkaar.
• Kies bij voorkeur een zachte ondergrond, zoals gras. Zorg voor skateboards waarop je kunt gaan liggen als
de ondergrond te hard is om op te duiken en over de grond te rollen.
• Verdeel de kinderen over 4 of 5 velden.

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Parastronaut Rolstoelschermen

Waarom zijn schermen, een Olympische sport, en met name rolstoelschermen, een Paralympische sport, goede trainingen voor astronauten en parastronauten?

In deze activiteit gaan we een lancering simuleren. Vastgebonden aan je stoel kan je je niet meer bewegen, alsof je verpletterd bent. Onder deze omstandigheden moet je zo snel mogelijk op de aangegeven knoppen drukken om de controleparameters van je ruimteschip correct te kunnen bewaken. Net als bij het schermen moet je dus je stress beheersen, snel en nauwkeurig zijn en de instructies goed opvolgen om de juiste knop op het juiste moment in te drukken! De simulatie van het effect van de versnelling bij de lancering van de raket voegt beperkingen en moeilijkheden toe die we ook in deze sport tegenkomen wanneer we een handicap hebben en met name in een rolstoel zitten.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Lichamelijke opvoeding

✔️ Partners: ESERO France, ESA Education

Voorbereiding activiteit 📖

• Zorg voor meerdere stoelen met banden om de benen en romp van de leerlingen vast te maken (optioneel).
• Elk kind krijgt een stok van ongeveer 30 cm.
• Maak een nep bedieningspaneel met knoppen in verschillende kleuren en vormen.
• Maak groepen van 6/7 jongeren.

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: De snelheid van het licht

Deelnemers voeren een activiteit met een liniaal zo nauwkeurig mogelijk uit om hun reactietijd te testen en te trainen.

Elke keer dat je een sport beoefent of een fysieke activiteit uitvoert, verbeter je je reactietijd. Reactietijd is hoe snel je kunt reageren op een stimulus. Een prikkel kan een geluid zijn of iets dat je voelt of ziet. Tijdens de astronautentraining worden vaak onvoorziene situaties en gebeurtenissen gesimuleerd om de astronauten te helpen hun reactietijd en concentratie in de ruimte te oefenen om voorbereid te zijn op hun missie. Enkele goede voorbeelden van wanneer astronauten een snelle reactietijd nodig hebben, zijn bij het bedienen van de robotarm in het International Space Station (ISS) of tijdens Extra-Vehicular Activities (EVAs).

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Lichamelijke opvoeding

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Snelle feiten 📖

Onderwerp: Lichamelijke opvoeding
Lestijd: 10-15 min
Locatie: binnen het klaslokaal of buiten

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Ruimte ROCK N ROLL

Deelnemers voeren een reeks salto’s uit op de grond om hun lichaamscoördinatie, flexibiliteit en balans te verbeteren en hun rug-, buik- en beenspieren te versterken.

In de ruimte kunnen astronauten spectaculaire koprollen uitvoeren. In het internationale ruimtestation (ISS) lijken astronauten te zweven. De astronauten in het ISS ervaren microzwaartekracht of gewichtloosheid en zweven rond in geen enkele specifieke richting. Er is geen omhoog of omlaag voor hen! Daarom kunnen astronauten gemakkelijk acrobatiek doen en een reeks salto’s maken zonder bijzondere inspanning.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Lichamelijke opvoeding

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Snelle feiten 📖

Onderwerp: Lichamelijke opvoeding
Lestijd: 15-20 min
Locatie: binnen op een glad, zacht oppervlak zoals de gymzaal of buiten in het gras

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Stap op je ruimtefiets

Teamleden plannen een route en trainen met een fiets om de been- en buikspieren en de cardiovasculaire conditie te versterken.

Lichaamsbeweging maakt deel uit van de dagelijkse routine van astronauten in het internationale ruimtestation (ISS). Spieren en botten dragen minder belasting in gewichtloosheid en worden zwakker; ongeveer 2 uur dagelijkse lichaamsbeweging vertraagt het spierverlies en belast de botten in het skelet. Het ISS heeft een trainingsfiets, de Cycle Ergometer met trillingsisolatie en stabilisatie (CEVIS), die beenbotten helpt versterken en wordt gebruikt voor duurtraining.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Lichamelijke opvoeding

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Snelle feiten 📖

Onderwerp: lichamelijke opvoeding
Leeftijd: 8-12
Lestijd: tot 30 minuten
Locatie: tussen het huis van de deelnemer en de school

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Peake lancering

Deelnemers voeren burpees uit om spierkracht, lenigheid, coördinatie en uithoudingsvermogen te verbeteren. Deze activiteit combineert squats, push-ups en springen in de lucht.

Als we aan lichaamsbeweging doen, verbeteren we onze gezondheid en vragen we van ons lichaam om hard te werken. Zelfs als we dagelijkse activiteiten uitvoeren,
zoals lopen of staan terwijl we onze tanden poetsen, werken onze spieren om steun en beweging te bieden. In de ruimte zweven astronauten echter en hebben ze de hele dag door een zeer kleine belasting op hun lichaam. Zonder lichaamsbeweging zouden astronauten in de ruimte een aanzienlijke hoeveelheid spieren en botdichtheid verliezen. Om dit tegen te gaan bewegen astronauten ongeveer twee uur per dag.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Lichamelijke opvoeding

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Snelle feiten 📖

Onderwerp: Lichamelijke opvoeding
Lestijd: minder dan 15 min
Locatie: stroeve ondergrond zoals een gymzaal, buiten in droog gras of een atletiekbaan

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Missie controle

Deelnemers voeren werp- en vangtechnieken uit op één voet.

Op aarde wordt ons gevoel van rechtop staan bepaald door de aantrekkingskracht van de zwaartekracht die wordt waargenomen door de evenwichtsorganen van het binnenoor. Onze hersenen integreren al deze zintuiglijke informatie om ons in staat te stellen onze lichaamsoriëntatie te bepalen en ons in onze omgeving te laten bewegen. Maar in een omgeving met minder zwaartekracht moeten de hersenen opnieuw leren hoe ze deze zintuiglijke signalen moeten gebruiken. Omdat de hersenen opnieuw leren hoe ze sensorische informatie in de ruimte moeten interpreteren, ervaren astronauten soms desoriëntatie en misselijkheid, in ieder geval de eerste paar dagen in de ruimte. Het evenwicht en het ruimtelijk bewustzijn kunnen samen met de algehele fitheid worden verbeterd door eenvoudige evenwichts- en bewegingsoefeningen te doen.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Lichamelijke opvoeding

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Snelle feiten 📖

Onderwerp: Lichamelijke opvoeding
Lestijd: 15-25 min
Locatie: een vlakke, droge ondergrond met toegang tot een vlakke, stevige muur om te stuiteren

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫