Op dinsdag 22 maart gaan we van start met de activiteiten van de Belgian Space Week met een eerste grote activiteit voor lagere scholen: de Vlaamse Wetenschapsbattle, met een bezoek van de Vlaamse onderwijsminister Ben Weyts en onze twee Belgische astronauten.

Dit jaar organiseren NASA en ESA een eerste testvlucht met de SLS en Orion, onze reisvoertuigen om terug te keren naar de Maan, en later door te reizen naar Mars. In 2025 zullen voor het eerst terug mensen op de Maan lopen. Deze keer blijven ze een week ter plaatse met een team van vier, zowel vrouwen als mannen. Vanaf dan komen er steeds meer maanmissies bij. Tegen 2030 zou een basis op de zuidpool moeten toelaten dat onze astronauten de Maan gaan bewonen voor enige tijd.

Ruimtevaart is steeds meer aanwezig in ons leven. De jonge generatie van vandaag zal degene zijn die onder meer de kolonisatie van de Maan en Mars opstarten. Dat verhaal begint nu al, en zal in de komende jaren tot de dagelijkse actualiteit behoren. Het onderwijs mag dan ook niet achterblijven.

De Europese ruimtevaart biedt Vlaamse scholen heel wat mogelijkheden om de realiteit van ruimtevaart in de klas te brengen. Leerkrachten die dit doen stellen vast dat dit lesthema een grote portie extra motivatie teweeg brengt bij hun leerlingen. Het is echt een boost voor inspirerend, hedendaags en motiverend STEM-onderwijs.

In 2022 wordt ‘ruimtevaart op school’ in de kijker gezet via de Belgian Space Week en talrijke aanverwante activiteiten, naar aanleiding van de verjaardag van de ruimtereizen van onze Belgische astronauten. Het Vlaams ministerie van onderwijs steunt dit initiatief, en geeft op die manier extra zuurstof aan haar eigen toekomstgericht STEM beleid. Het is immers levensbelangrijk voor onze kennismaatschappij om meer kinderen en jongeren te enthousiasmeren voor een studiekeuze en beroep in wetenschappen en techniek.

Op 22 maart wordt de Belgian Space Week gelanceerd in Gent met de allereerste publieksactiviteit: de Vlaamse Wetenschapsbattle. Vlaams onderwijsminister Ben Weyts en eerste Belgische astronaut Dirk Frimout zullen erbij zijn.

Vierhonderd kinderen uit het lager onderwijs worden verwacht ter plaatse, en alle andere Vlaamse scholen kunnen via live stream meevolgen in hun eigen klas. De wetenschappers die de ‘battle’ aangaan, zijn allemaal actief binnen de ruimtewetenschappen of ruimtevaart.

Er wordt die dag ook kennis gemaakt met de projecten van ESERO Belgium (scholenprogramma van ESA), waar elke Vlaamse school jaarlijks kan aan deelnemen. Deze projecten dagen kinderen en jongeren uit om een eigen ruimtevaartmissie te volbrengen binnen de schoolmuren. Op Belgian Space Week evenementen is ESERO Belgium steeds aanwezig om aan het publiek te laten zien hoe je nu concreet ruimtevaart in je school kan gebruiken.

Download 42 uitgewerkte lessen over ons Zonnestelsel en haar 8 planeten op niveau van de kleintjes (5-8 jaar)

We ontvangen elk schooljaar heel wat kinderen uit de derde kleuterklas, het eerste en tweede leerjaar, en dompelen ze onder in ons thema: de ruimte en ruimtereizen. Allemaal zijn ze betoverd door het wonder van het heelal en de ruimtevaart. Dat zette ons aan het denken: hoe kunnen we ervoor zorgen dat de magie ook in de klas blijft? Het resultaat van die denkoefening ligt hier voor u: een handleiding boordevol praktische activiteiten rond astronomie en ruimtevaart: proefjes, beweegopdrachten, opdrachten, beeld en muziek,… Dit project is een ‘work-in-progress’. Er zal blijven aan gesleuteld en verfijnd worden.

Geïnteresseerde leerkrachten kunnen volgend najaar terug een nascholing volgen hierover, of zelf met een groep leraren of studenten lerarenopleiding een nascholing aanvragen bij ESERO Belgium.

Uniek Belgisch project voor secundaire scholen

Wist je dat er elke dag ongeveer 100 ton stof en gruis uit de ruimte onze atmosfeer binnen komt? En wist je dat er in België een uniek detectiesysteem hiervoor verspreid staat over het land? Met radiogolven kan je de binnenvallende meteoren continu detecteren (het moet niet donker zijn). Iedereen kan trouwnes meehelpen, want het is een citizen science project. Het overkoepelende project MOMSTER bevat nog veel meer: secundaire scholen in heel België kunnen zo’n detector op school laten komen om zelf met de leerlingen de meteoren in het luchtruim op te sporen. Het project biedt bovendien een waslijst aan educatief materiaal, zodat je als leraar deze missie kunt koppelen aan je reguliere lessen.

Maak kennis met dit intrigerend nieuw project op de website van de leidende partner BIRA. Lesmateriaal beschiikbaar in Vlaams en Frans.

ESERO Belgium is educatieve partner in “Space – The Human Quest”

Vanaf 23 april 2022 kan je in Antwerpen de opwindende wereld van ruimtevaart van dichtbij beleven. De nieuwe Space Expo die daar opgesteld wordt toont een zelden geziene verzameling levensgrote replica’s en beelden van historische én hedendaagse ruimtevaart. Er is een programma voor scholen en voor breder publiek. ESERO Belgium is educatieve partner. We zullen ESERO lesmateriaal gebruiken om het scholenaanbod te versterken, en sommige ESERO Belgium activiteiten zullen ter plaatse aangeboden worden. Met deze expo en de Belgian Space Week (zie vorige nieuwsbericht), wordt 2022 dus echt wel een jaar vol ruimtevaart.

Deze interactieve tentoonstelling richt zich op alle leeftijden. Hoewel de focus op bemande ruimtevaart ligt, komen ook andere thema’s aan bod. Een greep uit het aanbod: het begin van de ruimtevaart en de maanlandingen, het ruimtestation, toekomstige reizen naar de Maan en Mars, het belang van ruimtevaart voor ons allemaal, de Belgische rol, en de zorg voor onze thuisplaneet Aarde.

Voltijds medewerker gezocht voor het onderwijsluik van de Belgian Space Week

Wist je dat er in maart 2022 zo maar even 13 astronauten gaan rondreizen in ons land? Dit naar aanleiding van de 30ste verjaardag van Dirk Frimout zijn ruimtereis met de Space Shuttle, en de 20ste verjaardag van Frank De Winne zijn eerste vlucht met de Russische Soyuz. Beide Belgische astronauten hebben hun medereizigers van toen uitgenodigd om ons land gedurende een week te bezoeken! In december zal hierover uitvoerige informatie online verschijnen via een website die speciaal voor het evenement wordt opgemaakt. Het onderwijs zal betrokken worden in dit nationaal programma, en daar zorgt ESERO Belgium voor samen met Dirk Frimout en Frank De Winne.

Om het onderwijsprogramma van de Belgian Space Week 2022 maximaal in te vullen voor Vlaamse scholen, worden we gesteund door het Vlaams ministerie van onderwijs. We zijn op zoek naar een nieuwe voltijdse medewerker die ons hierbij gaat helpen vanaf december 2021.

Voor Vlaamse lagere scholen (22 maart 2021, Gent)

Een bekende wetenschapper zei ooit: als je het niet kan uitleggen aan een kind, dan begrijp je het zelf niet.
De “Wetenschapsbattle”: Elk jaar worden Vlaamse wetenschappers uitgedaagd om precies dat te doen: hun wetenschappelijk onderzoek uitleggen aan kinderen. Enkele honderden kinderen organiseren mee het evenement en kiezen een winnaar onder de deelnemers. Jouw school kan er ook bij zijn!
Dit schooljaar is de Vlaamse finale in Gent gepland op 22 maart, en het thema is ruimtevaart. Een groep echte astronauten (uit USA, Rusland en België) gaat in gesprek met de aanwezige kinderen. Dit gebeurt vanwege de Belgische astronautenweek, een evenement naar aanleiding van 30 jaar Dirk Frimout en 20 jaar Frank De Winne. ESERO Belgium is co-organisator.

Schrijf je nu in om de Wetenschapsbattle 2022 met jouw school te organiseren of met jouw klas (online) bij te wonen. Inschrijven kan t.e.m. 8 november. Tot dan?!
Meer info en inschrijven: via de website hieronder.

Gratis voor leraren: volg mee met nascholingen bij de Europese ruimtevaart

ESA Education en het netwerk van nationale ESERO programma’s helpen leraren over heel Europa om ruimtevaart in je klas te brengen op een heel praktijkgerichte manier. Elk jaar biedt ESA een selectie van lerarenvormingen aan die je rechtstreeks vanuit het hoofdkwartier van de Europese ruimtevaart kan volgen. Op dit moment kan elke Belgische leerkracht inschrijven voor volgende online sessies:

• 20 & 27 oktober + 19 & 16 januari: Maak van je leerlingen “klimaatdetectives” met beelden vanuit de ruimte (3de graad lager & 1ste graad secundair).

• 10 november: Moon Camp: Leerlingen ontwerpen een echte maanbasis met 3D-software (alle graden secundair).

• 17 & 24 november: programmeer een Marsrobot die bij ESA-ESEC echt op terrein rijdt, en gebruik daarbij ‘Artificial Intelligence’ (secundair, gericht op BSO/TSO).

Leraar die een leerlingenteam inschrijft kan rechtstreeks terecht bij ESERO Belgium voor ondersteuning

Wist je dat je dit schooljaar kan deelnemen met een team van leerlingen aan 6 verschillende schoolprojecten bij ESERO Belgium? We hebben projecten voor uiteenlopende leeftijden en met uiteenlopende onderwerpen en moeilijkheidsgraad. Allemaal brengen ze ruimtevaart in je klas. De zes projecten worden uitgelegd op onze website op de “projecten” pagina:

• ASGARD: Stuur een zelfbedacht en zelfgemaakt experiment naar “near-space” met een stratosfeerballon (2de en 3de graad secundair + 3de graad lager).

• CanSat: Maak je eigen satelliet die in een blikje past, en lanceer het met een raket (3de graad secundair).

• Astro Pi: Stuur boodschappen naar astronauten (tot 14 jaar) of voer je eigen experiment uit in het ruimtestation (vanaf 14 jaar).

• Climate detectives: Ga op onderzoek in je schoolomgeving, gebruik satellietbeelden, en praat er live over met een ESA klimaatwetenschapper (8 tot 15 jaar).

• Mission X: Train als een echte astronaut en leer hoe je gezond kan leven tijdens een ruimtereis (2de en 3de graad lager).

• Moon Camp: Ontwerp een maanbasis waarin astronauten kunnen leven (3 niveaus, samen goed voor alle leeftijden in lager en secundair).

Op dit moment is er nog maar één lerarenvorming gepland waar we leraren in groep op weg helpen om deel te nemen, namelijk Moon Camp op 25 november 2021. Maar voor alle projecten kan je ons rechtstreeks contacteren met je vragen. We proberen deze zo snel mogelijk te antwoorden, en we publiceren de vragen en atnwoorden op onze website indien ze relevant zijn voor andere leraren. Een voorbeeld hiervan is nu reeds te zien onderaan op de pagina van Astro Pi en op de ASGARD pagina: “veel gestelde vragen”.

Wedstrijd over de Zon in groepjes van 4 leerlingen

The Sun at a glance: Een europese wedstrijd waarbij leerlingen gevraagd worden om een infographic te maken over onze ster, de Zon:

• Groepjes van 4 leerlingen, begeleid door hun leraar (meerdere leerlingenteams per leraar is mogelijk).
• Leeftijd deelnemers: 14-15-16 jaar.
• Taal van de infographic: Engels.
• Registratie van je team(s) door de leraar: voor 30 oktober 2021.
• Indienen van je infographic: voor 20 december 2021.
• Aankondiging winnaars: 28 januari 2022.

Prijzen:

• Eerste en tweede prijs: reis naar de Sterrenwacht in Tenerife (April 2022) met je team.
• Derde prijs: een H-alfa solar telescope voor je school.

Klik op de knoppen hieronder voor meer info: