17 sep 2025 sep 2025

Teaching materials: 9 reasons for space travel

2025-09-17T10:44:49+02:00

Teaching materials: 9 reasons for space travel

No matter if we ask “why”, people will go to the Moon, Mars and other space destinations anyway in the long term. But if you bring this topic into the classroom, you will probably get the question “why”. You can start long discussions or just try to use the quick answers below.

✔️ Niveau: Primary education, Secondary education

✔️ School subject: Science and Technology; Citizenship

✔️ Partners: ESERO Belgium

Contents 📖

9 reasons for space travel

Downloads – Teaching materials 👩‍🏫

Teaching materials: 9 reasons for space travel2025-09-17T10:44:49+02:00
17 sep 2025 sep 2025

Lesmateriaal: 9 redenen voor ruimtevaart

2025-09-17T10:29:32+02:00

Lesmateriaal: 9 redenen voor ruimtevaart

Bemande ruimtevaart bestaat sinds 1961, maar we moeten nog steeds leren overleven in de ruimte voor langere tijd en verder van de Aarde. Een maanbasis zal toelaten om dit te leren, stap voor stap, terwijl we toch dicht genoeg bij de Aarde blijven voor allerlei noodgevallen en bevoorrading. Dit is nodig om uiteindelijk verder te reizen – zoals naar Mars, de bestemming van de huidige jonge generatie – waar directe hulp van de Aarde niet meer mogelijk zal zijn.

✔️ Niveau: Basis onderwijs, Secundair onderwijs

✔️ Vakken: Wetenschap en Techniek; Burgerschap

✔️ Partners: ESERO Belgium

Inhoud 📖

9 redenen voor ruimtevaart

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: 9 redenen voor ruimtevaart2025-09-17T10:29:32+02:00
16 sep 2025 sep 2025

Lesmateriaal: Energie van een astronaut

2025-09-16T16:49:04+02:00

Lesmateriaal: Energie van een astronaut

Onderzoek gezonde voedingskeuzes en caloriebehoeften voor leven op aarde versus leven in de ruimte.

Het leven en werk in een omgeving van verminderde zwaartekracht verandert de voedingsbehoeften van astronauten. Door de specifieke voedingsbehoeften van astronauten op het ISS te bestuderen kunnen voedingswetenschappers erachter komen wat er nodig is voor goede voeding tijdens langdurige ruimteverkenningen. Vanwege botverlies dat wordt veroorzaakt door de microzwaartekracht tijdens ruimtevluchten moet bijvoorbeeld tijdens lange missies extra vitamine D worden ingenomen. Voedingswetenschappers en voedingsdeskundigen moeten menu’s plannen die de lichamen van astronauten tijdens lange missies gevoed en gezond houden voor het werk in de ruimte. Astronauten helpen zelf bij het plannen van hun menu’s door op aarde in panels voedsel te proeven voordat ze op missie naar het ISS gaan. Dit helpt de voedingswetenschappers en voedingsdeskundigen doordat ze kunnen letten op de voorkeuren van astronauten als ze hun evenwichtige menu plannen.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Wetenschap en techniek

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Snelle feiten 📖

Onderwerp: Relatie tussen organismen en tussen organismen en omgevingsfactoren in een biotoop, Energiebronnen en voedingsstoffen; Systematische en methodische benadering van wetenschappelijke en technologische problemen, Onderzoekende houding
Lestijd: 45 min x 3
Benodigde materialen: labels met voedingsinformatie voor wit-, mais- en volkorenbrood; computer met internet; schildersplakband;  gekleurde stroken papier;  voedsel of voedselverpakkingen uit de zes voedselgroepen; LCD-projector of overheadprojector;  een leeg vel papier

Lesmateriaal: Energie van een astronaut2025-09-16T16:49:04+02:00
16 sep 2025 sep 2025

Lesmateriaal: Levende botten, sterke botten

2025-09-16T16:34:18+02:00

Lesmateriaal: Levende botten, sterke botten

Hoe kan ik een botmodel maken dat sterk is en gewicht kan houden?

Astronauten hebben sterke botten nodig zodat ze de lichamelijke uitdagingen aan kunnen die hun lichamen in de ruimte ondervinden. Hoe langer astronauten in de ruimte zijn, hoe zwakker hun botten worden, door een gebrek aan ladende krachten (de zwaartekracht die aan het lichaam trekt). De botten onder het middel worden het meest beïnvloed door omgevingen met verminderde zwaartekracht, en de botten in deze gebieden lopen de meeste kans op botverlies tijdens ruimtevluchten. Het is voor astronauten belangrijk om voor, tijdens en na hun ruimtevlucht te trainen om hun hele leven sterke botten te houden. Een dieet met calcium en vitamine D helpt astronauten ook om sterke botten te houden.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Wetenschap en techniek

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Snelle feiten 📖

Onderwerp: Menselijk lichaam, Fysieke functies van de mens; Systematische en methodische benadering van wetenschappelijke en technologische problemen, Ontwerpend leren
Lestijd: 45 min x 2
Benodigde materialen: duimstok; weegschaal; stapelbare gramgewichten; kleine hersluitbare plastic zakjes; gekookte, schone, droge kippenbotten; linialen met centimeters; steekkaarten; doorzichtig cellofaanplakband; kartonnen vierkantjes; boeken of stapels papier; aquariumgrind; rode pennen; vergrootglazen

Lesmateriaal: Levende botten, sterke botten2025-09-16T16:34:18+02:00
12 sep 2025 sep 2025

Lesmateriaal secundair: Na de storm

2025-09-12T14:47:35+02:00

Lesmateriaal: Na de storm

De orkaan Matthew volgen en de gevolgen ervan analyseren

Deze activiteiten gebruiken het voorbeeld van orkaan Matthew om de toepassingen van aardobservatiegegevens bij het volgen van orkanen en het beoordelen van de nasleep ervan te verkennen. De leerlingen zullen leren hoe een orkaan zich ontwikkelt en welke gevolgen extreem weer kan hebben voor de samenleving. Ze zullen dit doen door satellietbeelden te vergelijken.

De activiteit kan worden uitgevoerd in een ICT-suite waarin de leerlingen zelfstandig leren over de beelden of kan worden onderwezen met behulp van een meer actieve leerstijl in de klas.

✔️ Niveau: Secundair onderwijs

✔️ Vakken: Wiskunde – natuurwetenschappen – technologie – STEM, Ruimtelijk bewustzijn, Duurzaamheid, Digitale competenties

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Inhoud van de bundel 📖

Info over het lespakket
Eindtermen
Samenvatting activiteiten

Inleiding
Achtergrond

Activiteit 1: Volg de orkaan
Activiteit 2: Gevolgen van orkaan Mathew

Leerlingenwerkblad

Links
Bijlage

Lesmateriaal secundair: Na de storm2025-09-12T14:47:35+02:00
12 sep 2025 sep 2025

Lesmateriaal secundair: Zee-ijs vanuit de ruimte

2025-09-12T14:41:50+02:00

Lesmateriaal: Zee-ijs vanuit de ruimte

Onderzoek naar Arctisch zee-ijs en het verband met het klimaat

In deze reeks activiteiten onderzoeken de leerlingen het poolijs. Eerst zullen ze een praktische activiteit uitvoeren om uit te zoeken wat er gebeurt ‘als de oceaan bevriest’. Vervolgens zullen ze satellietbeelden gebruiken om de concentratie en de omvang van het zee-ijs te analyseren en te zien hoe deze parameters de afgelopen decennia zijn veranderd. Ze leren waar ter wereld zee-ijs te vinden is en analyseren actuele en langlopende satellietgegevens over de zee-ijsconcentratie in het Noordpoolgebied. Deze activiteit heeft betrekking op een van de belangrijkste indicatoren waarover wetenschappers beschikken om de klimaatverandering en de mogelijke gevolgen ervan te bestuderen.

✔️ Niveau: Secundair onderwijs

✔️ Vakken: Wiskunde – natuurwetenschappen – technologie – STEM, Ruimtelijk bewustzijn, Duurzaamheid, Digitale competenties

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Inhoud van de bundel 📖

Algemene info
Eindtermen
Samenvatting activiteiten

Inleiding
Achtergrond

Activiteit 1: Wanneer de oceanen bevriezen
Activiteit 2: Zee-ijs vandaag
Activiteit 3: Zee-ijs doorheen de seizoenen

Werkblad leerlingen

Links
Bijlage

Lesmateriaal secundair: Zee-ijs vanuit de ruimte2025-09-12T14:41:50+02:00
12 sep 2025 sep 2025

Lesmateriaal secundair: Het broeikaseffect en zijn gevolgen

2025-09-12T14:19:28+02:00

Lesmateriaal: Het broeikaseffect en zijn gevolgen

Opwarming van de aarde onderzoeken

Deze reeks activiteiten omvat praktische experimenten en de interpretatie van satellietbeelden voor een beter begrip van algemene effecten van de opwarming van de aarde.

In activiteit 1 maken de leerlingen een model om het broeikaseffect te demonstreren en aan te tonen dat een hoger koolstofdioxidegehalte (CO2) tot een hogere temperatuur leidt. Het experiment zal worden aangevuld met de interpretatie van satellietbeelden waarop het CO2-niveau van de aarde in verschillende perioden te zien is. De leerlingen zullen dan leren over enkele gevolgen van een versterkt broeikaseffect – het smelten van ijs en veranderende albedowaarden. De leerlingen zullen deze onderwerpen onderzoeken in activiteit 2 en 3.

✔️ Niveau: Secundair onderwijs

✔️ Vakken: Wiskunde – natuurwetenschappen – technologie – STEM, Ruimtelijk bewustzijn, Duurzaamheid, Digitale competenties

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Inhoud van de bundel 📖

Info over het lespakket
Eindtermen
Activiteitenoverzicht

Inleiding
Achtergrond

Activiteit 1: Broeikaseffect – Wat is dat?
Activiteit 2: Zeeniveau als indicator van opwarming van de aarde
Activiteit 3: Hoe veranderingen in albedo gevolgen kan hebben voor het klimaat

Links
Bijlagen

Lesmateriaal secundair: Het broeikaseffect en zijn gevolgen2025-09-12T14:19:28+02:00
12 sep 2025 sep 2025

Lesmateriaal secundair: Snelwegen van de oceaan

2025-09-12T14:21:24+02:00

Lesmateriaal: Snelwegen van de oceaan

Zeestromingen en het verband met klimaat

In deze reeks activiteiten zullen de leerlingen een multimedia module gebruiken om te leren over zeestromingen, de snelwegen van de oceanen, en hoe ze belangrijk zijn om het plaatselijke klimaat te begrijpen. Met behulp van een praktische activiteit zullen ze onderzoeken wat de oorzaak is van oceaanstromingen. Ze zullen ook satellietbeelden gebruiken om de temperatuur van het zeeoppervlak te analyseren en begrijpen waarom satellietwaarnemingen nuttig zijn voor het monitoren van zeestromingen.

✔️ Niveau: Secundair onderwijs

✔️ Vakken: Aardwetenschappen, STEM, digitale competenties, duurzaamheid, leercompetenties, ruimtelijk bewustzijn, sociaal-relationele competenties, chemie, fysica, wiskunde,…

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Inhoud van de bundel 📖

Info over het lespakket
Eindtermen
Activiteitenoverzicht

Inleiding
Achtergrond

Activiteit 1: Oceanen in beweging
Activiteit 2: Hoe kan water zinken?
Activiteit 3: Voel de hitte

Werkblad leerlingen
Links

Lesmateriaal secundair: Snelwegen van de oceaan2025-09-12T14:21:24+02:00
1 jul 2025 jul 2025

Lesmateriaal: Lessen over de voorwaarden voor plantengroei

2025-09-12T13:25:05+02:00

Lesmateriaal: Lessen over de voorwaarden voor plantengroei

Astro Farmer

In deze reeks van zes activiteiten onderzoeken leerlingen welke factoren de plantengroei beïnvloeden en verbinden ze die factoren met het telen van planten in de ruimte. Leerlingen komen erachter dat planten lucht, licht, water, voedingsstoffen en een stabiele temperatuur nodig hebben om te kunnen groeien. Leerlingen zien wat er met planten gebeurt als ze variaties in die factoren aanbrengen. Deze zes activiteiten kunnen individueel of als reeks worden uitgevoerd.

Deze activiteit is onderdeel van een reeks met andere delen ‘Astro Food’ en ‘Astro Crops’.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Wetenschap en techniek (Natuur, Techniek), Leren leren

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Inhoud van de bundel 📖

Info over lesbundel

Overzicht van de activiteiten

Inleiding

Activiteit 1: hebben planten lucht nodig?

Activiteit 2: hebben planten licht nodig?

Activiteit 3: hebben planten water nodig?

Activiteit 4: hebben planten aarde nodig?

Activiteit 5: te warm, te koud

Activiteit 6: planten in de ruimte

Leerlingenwerkbladen

Links

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Lessen over de voorwaarden voor plantengroei2025-09-12T13:25:05+02:00
1 jul 2025 jul 2025

Lesmateriaal: Programmeer een klasgenoot om een missie op de maan te voltooien

2025-07-01T13:02:04+02:00

Lesmateriaal: Programmeer een klasgenoot om een missie op de maan te voltooien.

Missie op de maan

Deze activiteit laat de leerlingen kennismaken met logisch denken door het plannen, testen en uitvoeren van een eenvoudige missie op de maan. De leerlingen werken in tweetallen en spelen om de beurt de rol van “missiecontroleur” en “zwerver”. De ene leerling geeft commando’s waarmee de andere blindelings over het maanoppervlak kan navigeren. Ze moeten een vaste route volgen om obstakels te vermijden, opdrachten uitvoeren en veilig op hun eindbestemming aankomen.

✔️ Niveau: basisonderwijs

✔️ Vakken/eindtermen: Mens en maatschappij (Mens, Ruimte), Nederlands (Lezen, Spreken, Taalbeschouwing), Wiskunde (Meetkunde), Sociale vaardigheden (domein relatiewijzen), Lichamelijke opvoeding (Motorische competenties),

✔️ Partners: ESERO Belgium, ESA Education

Inhoud van de bundel 📖

Info over de lesbundel

Samenvatting van de activiteiten

Activiteit 1: Missieplanning

Activiteit 2: Ontwerp en test je missie

Activiteit 3: Kun je op de maan leven?

Werkbladen voor leerlingen

Links

Downloads – Lesmateriaal 👩‍🏫

Lesmateriaal: Programmeer een klasgenoot om een missie op de maan te voltooien2025-07-01T13:02:04+02:00
Go to Top