Wat is Climate Detectives?
Hoe doe je mee?
Kies je klimaatthema
Lespakketten
FAQ
Inspirerende voorbeelden

Wat is Climate Detectives?

Climate Detectives (standaard): 9-18 jaar

  • Fase 1: Bepaal met je leerlingen je onderzoeksonderwerp, je onderzoeksvraag, en welke dat je wilt verzamelen en gebruiken.
  • Fase 2: Je team krijgt feedback van een wetenschapper over je voorstel, en kan starten met verwerven en verwerken van de nodige gegevens. Onze wetenschapper helpt je nogmaals op het einde met je resultaten en besluit.
  • Fase 3: Je team maakt een verslag van de studie en een actieplan (sensibilisering of milderende maatregelen). Dit ga je publiceren op het online platform van klimlaatdetectives over heel Europa.

FASE 1: Stel je onderzoeksplan op

Kies met je team een klimaatthema, dat eventueel met jouw omgeving te maken heeft. Voor de klimaatthema’s oceanen, landbouw, natuurbranden, neerslagpatronen en biodiversiteit, kunnen we een expert aanbieden die jullie feedback zal geven in januari over hoe jullie je onderzoek het best kunnen uitvoeren. Andere klimaat- en milieuthema’s zijn ook toegelaten, maar dan is er geen garantie op een begeleidend expert.

Daarna stel je je onderzoeksplan op:

  • Leg het klimaatprobleem uit (korte literatuurstudie)
  • Wat is je onderzoeksvraag?
  • Welke beelden of data ga je gebruiken?
  • Maak een agendaplanning en taakverdeling op

De leraar dient het voorstel dan in.

FASE 2: Onderzoek en resultaten 

Vervolgens ga je satellietbeelden en/of terreinmetingen gebruiken om de casus te onderzoeken als een detective. Formuleer op basis van je resultaten een besluit. Dus wat doe je in deze fase:

  • Verzamel data
  • Analyseer de data
  • Trek je conclusie

Vergeet niet al eens stil te staan bij fase 3 tijdens je werk van fase 2. Dit vergemakkelijkt de volgende fase.

FASE 3: Maak het verschil 

Op basis van je resultaten wordt gevraagd om naar milderende maatregelen te zoeken en/of je omgeving te helpen bewust maken van het onderzochte probleem. Uiteindelijk uploaden jullie je verslag op het ESA Climate Detectives Community Platform (gedeeld met alle ESA landen). Je publicatie is zichtbaar op internationaal niveau, en je ontvangt een deelname-certificaat van ESA. Dit kan in verschillende vormen: video, website, sociale media filmpje en/of account, lezing geven, presentatie, podcast, schoolkrantartikel, …

Praat met beroepsexperts

De leerlingenteams krijgen de mogelijkheid om met professionele experts te praten die bezig zijn met het klimaat of met aardobservatie vanuit de ruimte. Ze krijgen ook feedback op hun werk van deze experts. Ze kunnen (meestal online) in gesprek gaan, wat kan zorgen voor heel wat goede raad en inspiratie.

9 september 2024: Start van het project

25 oktober 2024: Fase 1 indienen (= inschrijven met onderzoek en onderzoeksvragen) + laat ook onmiddellijk weten of jouw team mee zou kunnen op de winnaarsreis

10 december 2024: Climate Detectives Webinar over “Grote natuurrampen en door de mens veroorzaakte rampen vanuit de ruimte”, geleid door ESA Education in het ENGELS 

14 maart 2025: Fase 2 indienen ( = afwerken van de studie)

4 april 2025: Fase 3 indienen ( = afgewerkte resultaten en actieplan)

datum nog onbeslist: Belgisch winnend team wordt door ESERO geselecteerd

12-13 mei 2025: Winnend team neemt deel aan tweedaagse bij ESA in ESRIN (Italië): the Climate Detectives Summit.

  • Elk team bestaat uit leerlingen tussen 8 en 19 jaar en een begleidende leerkracht.
  • Een leerkracht kan meerdere teams begeleiden (geen maximum).
  • Elk team bevat minstens 2 leerlingen, en er is geen maximum (heel de klas kan eventueel 1 team zijn).
  • LET OP: indien jouw team meer dan 5 leden bevat en wint, dan kan niet iedereen mee op de winnaarsreis. Hiervoor wordt namelijk wel een maximum van 5 leden gehanteerd die mee mogen.

  • Interactie met beroepsexpert is zeer verrijkend en motiverend
  • Interessante kennismaking met de mogelijkheden en het belang van satellietdata
  • Bewustmaking ivm thema’s klimaat en milieu
  • Leerproces ivm (zelfstandig) verwerven en verwerken van data en de wetenschappelijke methode
  • Werken met echte data binnen een relevant en actueel thema
  • Stimulans om actie te ondernemen in verband met klimaat

Te winnen: een tweedaagse uitstap met je team bij ESA voor de ‘Climate Detectives Summit’

Eén winnend Belgisch team zal uigenodigd worden voor een tweedaags bezoek aan ESA, de ESRIN facility in Frascati, nabij Rome (Italië). Dit is het Europees centrum voor aardobervatie met satellieten.

LET OP! Leerlingen moeten Engels kunnen om ten volle te kunnen genieten van de reis. Alle rondleidingen en activiteiten zullen in het Engels verlopen.

Hoe wordt het Belgisch winnend team geselecteerd?

Elk team dat de drie fasen van Climate Detectives afwerkt, en hun eindresultaat indient op de internationale website komt in aanmerking. Uit deze teams wordt dan eentje uitgekozen door loterij. Laat bij het indienen van fase 1 zeker alvast weten of jouw team wil kans maken op de prijs (en of jullie dus mee zouden kunnen).

–> lees dit zeker even door indien je interesse hebt in de Summit

  • Je onderzoek en actieplan wordt gepubliceerd op het Europees platform en je krijgt een deelname-certificaat van ESA
  • Per land zal 1 team geselecteerd worden om 2 dagen gratis deel te nemen aan het ‘Learning and Celebration Event’ bij ESA zelf in Italië of op het ‘ESA Living Planet Symposium’ (inclusief vergoeding van reiskosten).

  • De leerlingenteams krijgen de mogelijkheid om met professionele experts te praten die bezig zijn met het klimaat of met aardobservatie vanuit de ruimte. Ze krijgen ook feedback op hun werk van deze experts. Ze kunnen (meestal online) in gesprek gaan, wat kan zorgen voor heel wat goede raad en inspiratie.

Climate Detectives Junior: 8-12 jaar

In onze junior editie voer je zelf geen onderzoek uit. Je team kiest 3 klasactiviteiten uit ons Climate Detectives aanbod (lespakketje met leerlingenactiviteiten) en voeren dezen uit in de klas. Zo leren je leerlingen op een onderzoekende manier meer begrijpen over onze planeet en haar klimaat. Oudere leerlingen kunnen ook deelnemen aan de Junior editie.

  • Fase 1: Je team kiest een thema en voert 3 klasactiviteiten uit van de lijst aan uitgewerkte klasactiviteiten aangeboden door ESA en ESERO Belgium.
  • Fase 2: Uitvoeren van de klasactiviteiten.
  • Fase 3: Vul voor elke klasactiviteit ons formulier in, zodat je verslag terecht komt op het online platform van klimaatdetectives over heel Europa.

Je team voert vooraf opgestelde klasactiviteiten uit die je kennis laten maken met onze leefomgeving en het klimaat op Aarde. Zo leer je onze planeet beter kennen, en kan je beter helpen om ze te beschermen.

Je team kan een badge verdienen bij het registreren van afgewerkte activiteiten:

  • Bronzen badge voor 1 afgewerkte activiteit
  • Zilveren badge voor 2 afgewerkte activiteiten
  • Gouden badge voor 3 afgewerkte activiteiten

9 september 2024: Start van het project

4 april 2025: Deadline voor het registreren van je activiteiten op internationaal platform

  • Elk team bestaat uit leerlingen tussen 6 en 12 jaar en een begeleidende leerkracht. Dit is een adviesleeftijd. Oudere leerlingen kunnen hier ook voor kiezen.
  • Elk team bevat minstens 2 leerlingen, en er is geen maximum (heel de klas kan eventueel 1 team zijn).
  • Een leerkracht kan meerdere teams begeleiden (geen maximum).

  • Interessante kennismaking met de mogelijkheden en het belang van satellietdata
  • Bewustmaking ivm thema’s klimaat en milieu
  • Leerproces ivm (zelfstandig) verwerven en verwerken van data en de wetenschappelijke methode
  • Werken met echte data binnen een relevant en actueel thema
  • Stimulans om actie te ondernemen in verband met klimaat

Hoe doe je mee?

Voor elke fase vind je via onze website de nodige

handleidingen, tips en invulformulieren

. Op die manier kan je het project in principe volledig zelfstandig doorlopen, maar wij zijn er om te helpen.

De

nationale organisator ESERO Belgium 

neemt contact op met elke begeleidende leerkracht die zich aanmeldt (al dan niet met een reeds gekozen onderzoeksvoorstel).

De leerkracht krijgt

feedback van ons 

in elke fase, en geeft dit dan zelf door aan de leerlingenteams.

LET OP: ga vooraf aan je onderzoek alvast na of jij en je team/klas beschikbaar zijn voor de winnaarsreis: Climate Detectives Summit 2025. Indien je niet zou kunnen deelnemen aan de winnaarsreis, sta je de eerste plaats af aan het team of de klas die wel meekan. Indien je niet mee kan (toestemming ouders, planningsgewijs, data, budget,…), geef dit dan al aan bij de inschrijving.

Bij de start van je onderzoek:

  1. Je inschrijven voor Climate Detectives start met een concreet onderzoeksplan.
  2. Dit plan dien je ten laatste in op de aangegeven deadline (zie hierboven), samen met het deelnameformulier op onze inschrijvingspagina (zie hiernaast).
  3. We volgen je team op, maar de Climate Detectives lerarengids is je leidraad (zie hierboven).

Tijdens het onderzoek:

Maak alvast een account aan voor je deelnemende team op de internationale Climate Detectives pagina van ESA

Bij afsluit van je onderzoek:

  1. Op het einde van fase 3 (= voorstellen van je onderzoek en een actieplan indienen), deel je het resultaat van je werk met de rest van de wereld via de Climate Detectives webpagina van ESA.
  2. Je team maakt een account aan om je bijdrage in te dienen.
  3. Op het einde van het schooljaar wint 1 Belgisch team een tweedaagse reis naar een ESA-centrum. Dit kan je enkel winnen als je internationaal geregistreerd staat als deelnemend team.

Geïnteresseerd, maar je hebt nog geen concreet voorstel? Geen nood! Je kan dan voorlopig vrijblijvend inschrijven als geïnteresseerd team, en je kan ten allen tijde contact opnemen met ons voor advies en inlichtingen.

Hoe ziet jouw Climate detectives eruit?

  1. Je registreert je team op de internationale Europese pagina wanneer je wil, zolang je maar voldoende schooltijd over hebt om klaar te zijn met je activiteiten vóór de einddatum zoals hierboven vermeld. Er zijn geen tussentijdse deadlines.
  2. Kies 1 tot 3 activiteiten uit onze lijst die je team zal uitvoeren. Je vindt alle activiteiten op de Europese Climate Detectives website in de vorm van lespakketjes voor de leraar (ook in het Nederlands). ESERO Belgium zal steeds meer activiteiten op onze Belgische website publiceren, waar de eindtermen voor Vlaams onderwijs aan worden toegevoegd.
  3. Werk de gekozen activiteiten af in je klas. Je krijgt een bronzen badge voor 1 activiteit, een zilveren badge voor 2, en een gouden badge voor 3 activiteiten.

Tja, meer valt er niet echt over te zeggen dan: GRATIS!

Kosten die je zelf maakt in de klas, kunnen we jammer genoeg niet vergoeden, maar onze pakketten zijn erop gemaakt dat je bijna uitsluitend huisje-tuintje-keuken materiaal nodig hebt. Geen grote kosten dus!

We hebben de Engelstalige handleiding voor jullie vertaald in een Vlaamse versie. De handleiding lezen is een must als je deelneemt. Zowat alles wat je graag wil weten, staat er in.

Op de Europese website van Climate Detectives vind je nog meer info en voorbeelden uit andere landen. In principe kan je als Vlaamse leraar echter alle nodige info vinden bij ESERO Belgium.

Om de online gesprekken tussen de leerlingenteams en de externe expert/wetenschapper te faciliteren, hebben we een leidraad gemaakt op 1 pagina. De leerlingen nemen dit geprint mee tijdens het gesprek, online of fysiek.

  • We bieden lesmateriaal aan waarmee je als leerkracht het thema ‘klimaat’ gemakkelijk in de klas kan brengen. Deze lesactiviteiten geven de leerlingen meer inzicht in de terminologie en de principes van klimaatverandering en andere deelthema’s alvorens aan hun onderzoek te beginnen.
  • Voor de Climate Detectives Junior zijn deze lespakketten de basis voor deelname.
  • ESERO Belgium werkt ook jaarlijks aan voorbeeld-onderzoekjes (casussen) voor Climate Detectives teams in Vlaanderen, in samenwerking met diverse wetenschappers en VITO-medewerkers. We combineren satellietdata met terreinmetingen. Deze vind je wat lager op deze webpagina.

—

Weet je nog niet goed waar te beginnen? Je bent niet alleen!

Daarom organiseren we lerarenvormingen die een eerste inleiding geven over het klimaat algemeen en over hoe Climate Detectives het gemakkelijk maakt om dit in de klas aan te brengen!

Er zijn soms ook online en offline Europese opleidingen georganiseerd door ESA Education (ook die worden aangekondigd op onze pagina ‘lerarenvormingen‘).

Aarzel ook zeker niet om ons team te contacteren via mail of telefonisch. We beantwoorden al jouw vragen met plezier! (onze gegevens vind je in de menubalk bij ‘contact’)

Al een tipje van de sluier: Terrascope is de Belgische online viewer die de beelden en data van de Europese satellieten voor iedereen ter beschikking stelt. Het Vlaams wetenschappelijk instituut VITO produceert de tool, die relatief eenvoudig te gebruiken is zonder voorkennis, en gratis. In onze lerarenvormingen laten we deelnemers kort werken met Terrascope bij wijze van oefening.

Kies je klimaatthema…

… en klik om meer te ontdekken!

Oceanen

Landbouw

Natuurbranden

Neerslagpatronen

Biodiversiteit

Lespakketten

Het projectverloop is volledig uitgewerkt in handleidingen, en we werken elk jaar zelf een Vlaamse casus uit als voorbeeld leerlingenonderzoek met satellietdata.

Er is begeleidend lesmateriaal beschikbaar voor lager en secundair onderwijs om de verschillende deelthema’s in de klas te introduceren. Je vindt ze op onze pagina’s met lesmateriaal of via de linken hieronder.

FAQ

Zijn er nog vragen?

ESERO Belgium wil de leraren maximaal ondersteunen waar nodig om deelname aan de schoolprojecten te vergemakkelijken. Aarzel niet om ons per email of telefoon je vragen te stellen. Elke vraag die we binnen krijgen van Belgische leraren publiceren we hier met het antwoord:

Inderdaad, inschrijven gebeurt via het Belgische inschrijvingsformulier. Dan komt het bij ESERO Belgium terecht, en kan het project voor je team beginnen. We geven dan feedback en proberen een expert te regelen die in gesprek zal gaan met je team.

Nadien wordt je dan door ons gevraagd om je team ook Europees te registeren. Deze ‘extra’ registratie heeft 2 redenen:

  • Indien je team zou eindigen als Belgisch winnaar, krijg je een reis naar ESA in Frascati (Rome). ESA moet dan wel in hun eigen database het team kunnen terugvinden als geregistreerd deelnemer.
  • In fase drie worden de leerlingen gevraagd om hun werk toe te voegen op het internationaal platform. Daar zal je Europees account voor nodig zijn.

Uiteraard hoe je niet te wachten op onze oproep, je kan de Europese registratie ook meteen doen. Maar het Belgisch formulier is essentieel voor ons om te kunnen starten met je project.

 

Klimaatdetectives

Het onderzoeksplan (fase 1) moet in het Nederlands (of Frans) ingediend worden. Teams moeten hun eindprojecten (fase 3) in het Engels indienen via het Climate Detectives-platform.

Klimaat Detectives Kinderen

Als bewijs van deelname aan het Climate Detectives Kids project kunnen verschillende soorten documentatie worden geüpload, bijv. tekeningen, posters, enz. De taal is vrij te kiezen.

Op deze projectpagina vind je altijd de meest recente jaarkalender van het project. Zodra de data voor het nieuwe schooljaar bekend zijn (begin september) zullen we deze hier publiceren.

Op onze inschrijvingspagina (zie blauwe knop hierboven “inschrijven”) heb je twee mogelijkheden:

Vrijblijvend inschrijven als geïnteresseerd team: we houden je op de hoogte, voegen je toe aan de Belgische Climate Detectives lijst van potentiële deelnemers, en je kan met je vragen bij ons terecht.

Officieel inschrijvend als deelnemend team: dit kan alleen als je reeds een concreet onderzoeksvoorstel hebt. Uiteraard kan je dan ook bij ons terecht met al je vragen.

Je mag kiezen. Een ’team’ moet minstens 2 leerlingen en een volwassen begeleider bevatten, maar je kan je klas ook verdelen in meerdere deelnemende teams of de hele klas als 1 groot team inschrijven. In het secundair onderwijs kiezen de meeste deelnemers voor teams van 4 à 5 leerlingen.