Afgelopen week stond bij ESERO Belgium volledig in het teken van inspirerende ontmoetingen met leerkrachten tijdens twee boeiende lerarenvormingen. Zowel in Antwerpen als in Oostende gingen we aan de slag met leerkrachten uit het lager en secundair onderwijs om hen onder te dompelen in onze educatieve ruimteprojecten en lesmateriaal.

STEM naar de ruimte – Vorming in CNO Antwerpen

Op dinsdag trokken we naar het Centrum Nascholing Onderwijs (CNO) in Antwerpen voor een vorming op maat van leerkrachten uit het secundair onderwijs. Pieter Mestdagh, onze coördinator, gaf de vorming en stelde projecten als CanSat en Astro Pi voor. De leerkrachten kregen niet alleen een helder overzicht van hoe deze projecten in de klaspraktijk kunnen worden ingezet, maar konden ook zelf aan de slag met een korte codeeroefening binnen Astro Pi. Een bijzondere ervaring, want deze code kan nadien écht naar het ISS gestuurd worden!

Gisteren stond de Volkssterrenwacht Armand Pien helemaal in het teken van Erfgoeddag 2025. Bezoekers doken niet alleen in het rijke verleden van de sterrenwacht, maar ontdekten ook alles over de werking vandaag. En dat ging verder dan sterren en planeten alleen!

Klaar voor lancering: astronautenworkshop!

Samen met Aetherspace organiseerde ESERO Belgium een supertoffe astronautenworkshop tijdens Erfgoeddag, voor kinderen van 9 tot 11 jaar. Geen kinderspel, want trainen als een echte astronaut is best pittig! De jonge ruimtevaarders in spe puzzelden zich een weg door mentale uitdagingen, deden fysieke oefeningen, voerden wetenschappelijke experimenten uit en leerden hoe het leven eraan toegaat in het internationale ruimtestation ISS.

Van 24 tot 26 april 2025 werd het normaal rustige militaire domein van Elsenborn omgetoverd tot een waar lanceerplatform voor… scholieren! Jawel, 30 teams van Vlaamse, Brusselse en Waalse jongeren trokken hun stoute ingenieursschoenen aan en stuurden hun zelfgebouwde mini-satellieten – formaatje frisdrankblik – met échte raketten tot wel een kilometer hoog de lucht in. 🤯

Mini-satellieten, maximaal enthousiasme

De hele actie maakt deel uit van CanSat, één van onze coole educatieve STEM-projecten. Bij CanSat worden jongeren uit de derde graad secundair onderwijs uitgedaagd om een werkende satelliet te bouwen die in een frisdrankblikje past. Klinkt als sciencefiction? Nope. Deze kleine blik-satellieten meten onder andere temperatuur, luchtdruk en hoogte, en landen netjes terug op aarde dankzij een zelfgemaakt landingssysteem – denk: parachutes, ingenieuze vleugels of zelfs mini-dronepropellers.

Maar da’s nog niet alles! Elk team voert ook een eigen “secundaire missie” uit, een soort wetenschappelijk experiment dat beoordeeld wordt door een jury vol ruimtevaart- en STEM-experts. Geen druk dus. 😅

Benieuwd wanneer de schoolvakanties in 2025 precies vallen?
Elk schooljaar zijn er vijf momenten waarop je kinderen even mogen uitblazen — en ouders en leerkrachten misschien ook een beetje 😉. Denk aan de krokusvakantie, paasvakantie, zomervakantie, herfstvakantie en kerstvakantie. Handig om op tijd je verlof te plannen, een reisje te boeken of gewoon wat quality time in te plannen.

We zetten hieronder alle vakanties én de officiële feestdagen (buiten de schoolvakanties) van 2025 voor je op een rijtje.

Overzicht schoolvakanties 2025

• Kerstvakantie 2024-2025: van maandag 23 december tot en met zondag 5 januari
• Krokusvakantie 2025: van maandag 3 tot en met zondag 9 maart
• Paasvakantie 2025: van maandag 7 tot en met maandag 21 april
• Pasen valt in de paasvakantie 2025 op zondag 20 april
• Dag van de Arbeid 2025: donderdag 1 mei
• Hemelvaart 2025: donderdag 29 en vrijdag 30 mei
• Pinkstermaandag 2025: 9 juni
• Zomervakantie 2025: van dinsdag 1 juli tot en met zondag 31 augustus
• Herfstvakantie 2025: van maandag 27 oktober tot en met zondag 2 november
• Wapenstilstand 2025: dinsdag 11 november
• Kerstvakantie 2025-2026: van maandag 22 december tot en met zondag 4 januari

Vrijdag 28 maart 2025 – Vorige week was het zover: Aetherspace streek neer in Groep T in Leuven voor een knallende editie van de Raketlab-workshop, speciaal voor laatstejaarsstudenten in de wetenschappen. Samen met ESERO Belgium maakten we er een onvergetelijke namiddag van vol STEM, vuur, wiskunde en verwondering. En wat een succes was het!

Welkom in de wereld van rocket science!
Raketlab is geen gewone workshop. Hier stappen jongeren van 17-18 jaar binnen in het denkwerk én het doe-werk van een ruimtevaartingenieur. Wat begon met een ogenschijnlijk eenvoudige vraag – hoe ver vliegt een raket met een bepaalde hoeveelheid reactiemengsel? – mondde uit in een boeiend STEM-avontuur waarin chemie, fysica én creatief denken samenkomen.

De leerlingen werkten actief mee in kleine groepjes en gingen aan de slag met…

• …het formuleren van een technisch probleem.

• …het opstellen van wiskundige modellen.

• …het bouwen en lanceren van hun eigen eenvoudige raket.

• …en uiteraard: het analyseren van de resultaten én de mogelijke fouten.

We zagen enthousiasme, verwondering, en zelfs een paar toekomstige ingenieursogen blinken. Want laat dat nu precies het doel zijn: jongeren laten ontdekken hoe fascinerend én relevant een STEM-richting kan zijn.

Praktisch

🎯 Doelgroep: laatstejaarsstudenten in de wetenschappen (groepen van 12 tot 24 jongeren)
🕒 Duur: 2 uur
🌍 Taal: Nederlands
📍 Locatie: in het klaslokaal en buiten op de speelplaats/pleintje
💸 Kostprijs: gratis dankzij de samenwerking met ESERO Belgium
👨‍🏫 Begeleiding: Aetherspace neemt alles in handen, geen extra begeleiding nodig

Wil jij deze unieke STEM-workshop ook naar jouw school of organisatie halen? Of gewoon wat meer info?
📩 Neem dan zeker contact met op met Aetherspace – zij komen met veel goesting en een flinke dosis rocket science naar je toe!

Woensdag 26 maart 2025 – Stel je voor: maandenlang werk je keihard aan een satelliet ter grootte van een frisdrankblikje. Je test, je zoekt, je fixt last-minute problemen… en dan komt een eerste sleutelmoment: de halve finale!

Vandaag verzamelden 36 teams uit heel België zich in de gebouwen van VLAIO voor de halve finale van de CanSat-wedstrijd, georganiseerd door ESERO Belgium, Innoviris, SPW EER en VLAIO. In slechts vijf minuten kregen de teams de kans om hun indrukwekkende projecten te presenteren aan een jury van wetenschappelijke experts, regionale vertegenwoordigers en journalisten. Geen makkelijke taak, maar ze wisten allemaal te schitteren! 👏

Na een dag vol presentaties werden 30 teams geselecteerd voor de grote finale, dewelke over een maand zal plaatsvinden op de militaire basis van Elsenborn. Dit betekent dat tien teams per regio (10 uit Vlaanderen, 10 uit Wallonië en 10 uit Brussel) de kans krijgen om hun CanSat daadwerkelijk te lanceren met échte raketten en hun missie in de praktijk te brengen. 🎯🚀

Voor het eerst in de geschiedenis van CanSat Belgium is er ook goed nieuws voor de teams die de finale net niet haalden. Zij krijgen alsnog de mogelijkheid om hun project te lanceren op een apart event… met drones! Een geweldige kans dus om hun harde werk beloond te zien! 🌟

De reis van deze jonge ingenieurs en wetenschappers is nog lang niet ten einde. De komende weken zullen ze zich verder voorbereiden op de grote dag van lancering. We kijken reikhalzend uit naar de finale en kunnen niet wachten om te zien welke resultaten zij zullen neerzetten.

👏 Gefeliciteerd aan alle deelnemende teams en veel succes in de volgende fase van de competitie! 👏

Op 13 en 14 maart was ESERO Belgium samen met ESA Education aanwezig op de inspirerende wetenschapsbeurs Science is Wonderful! in het prachtige Africamuseum te Brussel. Twee dagen lang ontvingen we meer dan 3000 kinderen en jongeren, samen met hun ouders en leerkrachten, om hen onder te dompelen in de wondere wereld van wetenschap en ruimtevaart. Onze stand bood twee boeiende workshops die zowel jong als oud wisten te fascineren!

Van rubberen eendjes naar oceaanstromingen

Eén van onze workshops dook in de mysteries van oceaanstromingen. Met een interactief experiment toonden we hoe warm en koud water elkaar beïnvloeden en hoe het smelten en bevriezen van ijskappen een impact heeft op de zoutconcentratie en stromingen in de oceanen. Dit alles werd geïllustreerd aan de hand van een intrigerend verhaal: de rubberen badeendjes die dertig jaar geleden in zee terechtkwamen door een gekapseisd schip. Wat een rampzalig milieuprobleem was, werd door ESA omgezet in een wetenschappelijke kans: satellietbeelden hielpen de verspreiding van de badeendjes in kaart te brengen, waardoor onderzoekers beter inzicht kregen in oceaanstromingen. Tot op de dag van vandaag zijn nog niet alle badeendjes gevonden, kijk dus op je volgende stranddagje zeker eens rond of je niets geels ziet dobberen. De kinderen keken gefascineerd toe hoe ons waterexperiment dit fenomeen in een kleine bak met water tot leven brachten!

Bouw je eigen ruimtevaartuig!

De tweede workshop liet de jonge wetenschappers in spe experimenteren met materialen via de Space Craft Materials Kit van ESA Education. Ze kregen de uitdaging om het meest geschikte materiaal te vinden voor het bouwen van een ruimtevaartuig. Het materiaal moest licht zijn, geleidend, niet-magnetisch en bestand tegen schokken. Door middel van verschillende proefjes ontdekten de kinderen zelf dat aluminium-achtig materiaal ideaal was om een ruimtevaartuig te bouwen. We toonden hen dan ook een sample van het materiaal Alloy 6061, waaruit de échte space crafts gemaakt worden. Een echte hands-on ervaring die wetenschappelijk denken stimuleerde!

ESA, NASA en SpaceX werken hard aan plannen om mensen terug naar de Maan te brengen – en misschien zelfs daar te laten wonen. Maar hoe bouw je een leefbare maanbasis in zo’n extreme omgeving? Tien jonge ingenieurs gingen de uitdaging aan, leerden alles over de maan en ontwierpen hun eigen 3D-maanbasis in TinkerCad. 🚀

De UGent Volkssterrenwacht Armand Pien stelde de deuren open voor deze workshop. De omgeving had dus alvast een inspirerend effect!

ESA, NASA en SpaceX zijn er volop mee bezig: mensen terug naar de maan brengen en misschien zelfs ooit daar laten wonen.

Maar hoe zo’n maanhuis eruit moet zien? Daar wordt nog flink over gediscussieerd. Wonen op de maan is namelijk allesbehalve simpel. Er is geen zuurstof, geen grassprietje te bekennen en een kip rond laten scharrelen? Vergeet het maar. Als je naar buiten gaat, loop je het risico geraakt te worden door een meteoriet, je bloed zou koken door het gebrek aan luchtdruk, of je bevriest ‘s nachts bij -180°C en verbrandt overdag bij meer dan 100°C. Kortom: gewoon een huis bouwen is niet bepaald een optie. We zullen moeten leven in een speciale maanbasis.

Deze 10 jonge ingenieurs in spe gingen de uitdaging aan en ontwierpen elk hun eigen maanbasis. Niet vanzelfsprekend, want je moet rekening houden met oh-zoveel factoren: de bouwplek, de indeling van de ruimtes, bescherming tegen meteorietenregens, radiatie, water- en voedselvoorziening, zuurstof (!), transport heen en terug, communicatie naar planeet aarde,… en duizend-en-een andere zaken. Onze ruimte-animatrices, Maaike en Leonie, leidden de groep in in de wereld van de maanomgeving. Geen vraag bleef onbeantwoord.

Met de stevige basiskennis over de maan, konden de jonge ingenieurs aan de slag. Elke architect begint natuurlijk met een schets op papier, en zo startten we dus ook het denkproces voor de opbouw van de maanbasissen. Hoe wil ik dat mijn basis eruit ziet? Waar komt welke ruimte? Kan ik ruimtes combineren? De schetsen zagen er prachtig uit, en belangrijker, ze waren wetenschappelijk geïnspireerd.

De schetsen werden vervolgens in TinkerCad gegoten en zo ontstonden er 10 digitale maanbasissen, in 3D! Klaar is kees!

Apetrots stelden de jonge ingenieurs hun basis voor. “Mijn toilet is verbonden met mijn plantenserre om zo aan bemesting te kunnen doen”, “Diep onder de grond, onder mijn basis, heb ik een ijskamer geïnstalleerd om voedsel vers te houden”, “Op mijn basis zijn er multifunctionele kamers waarin je kan slapen, sporten en eten”, “Ik vond het belangrijk dat er een gemeenschappelijke leefruimte is voor de astronauten, anders wordt je toch maar eenzaam op de maan”, … Iedereen legde zijn of haar eigen focus in de maanbasis en stak er een stukje van zichzelf in.

Eén ding is zeker, in wiens basis ook, de astronauten van de toekomst zijn in goede handen!

Klimaatverandering is geen ver-van-ons-bedshow. Het is iets wat ons allemaal raakt, en het vraagt om actie. Daarom sluiten wij, ESERO Belgium, ons met veel enthousiasme aan bij de actie #iktrekhetmijaan, een initiatief vanuit MOS Vlaanderen om jongeren te inspireren tot klimaatactie. Als educatief programma van ESA willen we leerlingen in Vlaanderen niet alleen bewust maken van de klimaatuitdagingen, maar hen ook de tools geven om zelf bij te dragen aan een duurzamere wereld.

Climate Detectives: Jongeren als klimaatonderzoekers

Een van onze belangrijkste initiatieven op dit vlak is Climate Detectives. Dit project daagt leerlingen van het lager en secundair onderwijs uit om als echte wetenschappers aan de slag te gaan. Ze kiezen een klimaatprobleem in hun eigen omgeving, doen hier onderzoek naar met behulp van echte wetenschappelijke methodes en stellen een actieplan op om een verschil te maken.

Van luchtvervuiling tot hitte-eilanden in de stad, van de impact van ontbossing tot de opwarming van waterlopen: onze Climate Detectives brengen lokale problemen in kaart en zoeken naar oplossingen. Zo leren ze niet alleen over klimaatverandering, maar ervaren ze ook dat hun acties een impact kunnen hebben.

Onderzoek, ontdek en onderneem actie!

Het mooie aan Climate Detectives is dat leerlingen niet alleen maar in de boeken duiken. Ze gaan zelf meten, observeren en analyseren. Naar buiten dus! Ze werken met satellietbeelden, nemen bodemstalen, meten temperaturen en vergelijken gegevens. Zo ontdekken ze hoe wetenschap en technologie kunnen bijdragen aan een duurzamere toekomst. ESERO Belgium voorziet ook professionele klimaatwetenschappers in beroep, die maar al te graag een plekje in hun agenda vrijmaken om in gesprek te gaan met de leerlingen over hun onderzoek.

Maar onderzoek alleen is niet genoeg. Een belangrijk onderdeel van het project is het actieplan: hoe kunnen ze hun gemeenschap inspireren om ook in actie te komen? Sommige teams ontwikkelen bewustmakingscampagnes voor hun school, anderen werken samen met lokale overheden om kleine maar betekenisvolle veranderingen door te voeren. Nog anderen bekijken wat ze als individu kunnen realiseren om een positieve bijdrage te leveren aan het klimaat.

#iktrekhetmijaan: Samen voor het klimaat

De boodschap van #iktrekhetmijaan sluit perfect aan bij wat Climate Detectives wil bereiken: jongeren laten zien dat ze het verschil kunnen maken. Door hun eigen buurt onder de loep te nemen, beseffen ze dat klimaatverandering niet iets abstracts is, maar iets wat hun dagelijks leven beïnvloedt. En vooral: dat ze er zelf iets aan kunnen doen!

We zijn trots op alle leerlingen en leerkrachten die zich elk jaar inzetten om met wetenschap en actie hun omgeving duurzamer te maken. Wil jij met je klas ook meedoen aan Climate Detectives? Of gewoon meer leren over hoe ruimtevaarttechnologie kan helpen in de strijd tegen klimaatverandering? Neem dan een kijkje op onze website en trek het je aan!