Zondag 23 november 2025 – Op de Dag van de Wetenschap openden we samen met de UGent Volkssterrenwacht Armand Pien de deuren van de sterrenwacht voor een ontdekkingsreis door het universum. Aan de andere kant van België werd ESERO Belgium vertegenwoordigd door het nieuwe team van Aetherspace in Leuven. Een dag vol experimenten, gesprekken en verwondering dus —voor jong, oud én iedereen daartussenin.

Gent als centrum van Dag van de Wetenschap

Dit jaar was Gent het kloppend hart van de Dag van de Wetenschap. Met meer dan honderd activiteiten verspreid over de stad barstte het programma van de experimenten, demo’s en workshops voor alle leeftijden. Ook de sterrenwacht blijft één van de absolute publiekslievelingen—een plek waar wetenschap tastbaar werd, waar kinderen en volwassenen samen nieuwsgierig omhoog keken, en waar de magie van het universum even heel dichtbij kwam. We mochten een kleine 200 bezoekers verwelkomen; gelukkig hadden we een groot assortiment aan activiteiten, voor ieder wat wils.

✨ Het universum onder de microscoop

Bezoekers konden echte meteorieten van dichtbij bestuderen. Onder de microscoop onthulden deze “ruimtestenen” hun grillige en fascinerende texturen. Voor velen was het een eerste kennismaking met materiaal dat letterlijk miljarden jaren oud is en ooit door de ruimte zweefde. Van silicaten tot metalen, de microscoop legde de vele structuren bloot door doodgewoon even in te zoomen.

🔭 Optica in actie met de Van Monckhoven-telescoop

Onze imposante Van Monckhoven-telescoop stal de show, zoals gewoonlijk. Aan de hand van dit historische instrument konden we optica op een tastbare manier uitleggen: hoe licht zich gedraagt, hoe lenzen beeld vormen en waarom telescopen ons zoveel verder laten kijken dan onze ogen ooit kunnen.

🪐 Op zoek naar nieuwe werelden: exoplaneten

De zoektocht naar werelden buiten ons zonnestelsel blijft tot de verbeelding spreken. Onze experts legden helder uit hoe we exoplaneten ontdekken, welke technieken daarbij komen kijken en wat deze verre werelden ons kunnen leren over het ontstaan én de diversiteit van planetenstelsels. Oh, en ken je Space Engine al? Via deze 3D voorstelling van het heelal namen we de bezoekers ook ineens even mee naar de exoplaneten waarover we het hadden.

🧫 Astrobiologie & het ontstaan van leven

In een toegankelijke introductie tot astrobiologie gingen we dieper in op de vraag die iedereen bezighoudt: hoe ontstaat leven eigenlijk? We verkenden de rol van chemie, water, energiebronnen en tijd, én wat wetenschappers vandaag op andere planeten en manen onderzoeken om sporen van leven te vinden. De actualiteit zit ons ook weer mee, want die luipaardvlekken op Mars hadden ons publiek toch al tot denken aangezet voordat ze bij ons toekwamen.

🌍 Atmosfeer, zwaartekracht en de voorwaarden voor leven

Bezoekers ontdekten hoe cruciaal een atmosfeer is voor temperatuur, bescherming en ademhaling, en hoe zwaartekracht bepaalt of een planeet haar luchtlaag überhaupt kan vasthouden. Het werd een powerpoint-verkenning van wat een planeet “leefbaar” maakt; aangevuld met de meest creatieve tekeningen van hoe buitenaards intelligent leven eruit zou kunnen zien.

🪐 Speuren naar buitenaards leven met de Drake-vergelijking

Een van de meest interactieve onderdelen van de dag was het uitwerken van de beroemde Drake-vergelijking. Bezoekers konden zelf inschattingen maken van het aantal beschavingen in ons sterrenstelsel waarmee we mogelijk contact zouden kunnen hebben. Het mooie? Er is geen “juiste” uitkomst—de variabelen zijn namelijk nog grotendeels onbekend. Het gaf iedereen een indruk van de enorme onzekerheid én de eindeloze mogelijkheden in de zoektocht naar buitenaards leven.

En wat denk jij? Bestaat buitenaards leven?

Astronautentraining in Leuven

Terwijl in Gent de sterrenwacht gonsde van de activiteiten, liep er in Geel een minstens even boeiend parallel programma. Onze partner Aetherspace organiseerde op KU Leuven Campus Geel hun populaire workshop “Astronautentraining”.

Met een volledig volgeboekte sessie doken kinderen enthousiast in een reeks mentale, fysieke en experimentele proeven die echte astronauten-in-spe moeten aankunnen. De interactie zat meteen goed; al vanaf de introductiepresentatie stroomden de vragen en weetjes binnen. Jawel, vanuit de kinderen zelf! Ondanks het wisselvallige weer tijdens het afschieten van de waterraket op het einde, kon de workshop niet anders beschreven worden dan ‘een groot succes’.

Nieuwsgierigheid aanwakkeren als missie

Met de activiteiten in Gent, de astronautentraining in Leuven en de inzet van alle medewerkers, werd de Dag van de Wetenschap 2025 opnieuw een dag van ‘OOOH!’ en ‘COOOL!’ en ‘Huh? Waarom?’. Van microscopen tot waterraketten, van exoplaneten tot denkpuzzels over buitenaards leven—iedereen droeg bij aan een gedeelde missie: wetenschap dichter bij mensen brengen. We zijn trots op de samenwerking met UGent Volkssterrenwacht Armand Pien, Aetherspace en alle organisaties die mee hun schouders onder deze dag hebben gezet.

Het is overduidelijk: wetenschap leeft.